W poszukiwaniu dobrej szkoły – o co pytać w szkołach niepublicznych?

Zainteresowanie szkołami niepublicznymi rośnie, powstaje też coraz więcej takich placówek, o czym pisałam w poprzednim artykule (https://www.juniorowo.pl/exodus-z-edukacji-publicznej/). To oznacza z jednej strony większy wybór, ale z drugiej – dużo więcej wysiłku, który musimy włożyć aby znaleźć tę najbardziej właściwą. Szkoły niepubliczne różnią się od siebie filozofią działania, podejściem do edukacji, do uczniów, wartościami, na jakie kładą nacisk, programem, ofertą zajęć pozalekcyjnych i innymi kwestiami, które warto wziąć pod uwagę wybierając szkołę dla dziecka. Jak więc zebrać potrzebne informacje?

Szkoły organizują tzw. dni otwarte, kiedy rodziny zapraszane są aby zwiedzić placówkę i na własne oczy zobaczyć jak wygląda jej życie. Takie wydarzenia są oczywiście dokładnie przygotowane i to, co zobaczymy to niekoniecznie autentyczna codzienność, bez retuszu. Dlatego serdecznie radzę dobrze się do takich odwiedzin przygotować, zastanowić nad tym, czego chcemy się dowiedzieć i na co chcemy zwrócić uwagę.

Jeżeli istnieje możliwość umówienia się na wizytę w zwykły szkolny dzień – jeszcze lepiej. Wtedy zobaczymy szkołę taką, jaką naprawdę jest. Jednak i do takiego spotkania trzeba się przygotować, jeśli ma być dla nas pomocne.

Dobra szkoła czyli jaka? – co jest ważne w wyborze szkoły dla dziecka

Zanim wybierzesz szkołę czy szkoły, które zamierzasz odwiedzić, zrób dokładny „research”. Zapoznaj się nie tylko ze stronami internetowymi szkół, ale także z innymi źródłami, gdzie nie szkoła promuje się sama, ale gdzie inni wypowiadają się o niej. Mogą to być media społecznościowe, ale także szczegółowe profile szkół na przykład na platformie Our Kids (link: https://www.ourkids.net/pl/). Warto popytać znajomych i znajomych znajomych, pamiętając o tym, że ich opinie o szkole zależą od oczekiwań, a te każda rodzina ma nieco inne.

Drugi etap przygotowań do wizyty to przygotowanie pytań, które warto zadać na miejscu. Zadaj jak najwięcej pytań, które pomogą zdecydować, czy jest ona odpowiednia dla Twojego dziecka i całej rodziny. Zapisz je na kartce albo w telefonie, bo w ferworze rozmów mogą Ci umknąć.

O co pytać? Oto dziewięć ważnych tematów, o których rodzic powinien mieć wiedzę.

1. Filozofia szkoły

Chodzi o podejście do edukacji – kadry, pracowników, o wartości, jakie szkoła chce przekazywać uczniom, o społeczność szkolną i relacje w niej panujące, o to jak wygląda życie szkolne i pozaszkolne. Ważne jest, aby filozofia szkoły była zgodna z Twoimi wartościami i przekonaniami na temat kształcenia i rozwoju dziecka. Istotne jest także jak jest ona realizowana w praktyce, w klasie i codziennym życiu społeczności szkolnej. Niektóre szkoły pozwalają na odwiedzenie lekcji czy zajrzenie na przerwę, co jest bardzo przydatne i da Ci wiele informacji.

Zapytaj o kluczowe elementy filozofii szkoły, o to, czy założenia te zostały zapisane w jakichś dokumentach, jak filozofia realizowana jest w praktyce.

2. Profil ucznia 

Wiele szkół jest nastawionych na specyficzny typ ucznia, np. na bardzo utalentowanych uczniów, dzieci uzdolnione artystycznie lub sportowo. Dobrze wiedzieć, jeżeli tak jest, aby Twoje dziecko czuło się dobrze w społeczności szkolnej oraz żeby szkoła wspierała rozwój zdolności i zainteresowań Twojego dziecka.

Zapytaj o profil ucznia, o to na jakie cechy szkoła kładzie największy nacisk w procesie rekrutacji.

3. Program nauczania 

Szkoła to przecież nauka, więc musisz znać i rozumieć program nauczania, czyli to, czego się naucza i w jaki sposób.

W szkole międzynarodowej dowiedz się, czy szkoła realizuje polski program nauczania, a może amerykański, brytyjski, kanadyjski lub francuski. Zapytaj, czy ma określoną filozofię programową, czy korzysta z programów autorskich, w jaki sposób podejście programowe jest realizowane na różnych poziomach edukacji i jakie przynosi efekty.

4. Liczebność klas

Wszyscy – uczniowie, rodzice i nauczyciele – podkreślają, że liczebność klas jest bardzo ważna i wpływa na jakość uczenia się. Kiedy klasy są mało liczne uczniowie są bardziej zaangażowani, lepsze są interakcje pomiędzy uczniami i nauczycielami, a nauczyciel ma warunki do bardziej indywidualnego podejścia do każdego ucznia.

Zapytaj jaka jest przeciętna liczebność klas i ilu nauczycieli przypada na ucznia. Jeśli klasy są małe, w jaki sposób nauczyciele to wykorzystują i jak liczebność klas wpływa na podejście do programu nauczania.

5. Czesne

Edukacja niepubliczna jest płatna i często nie są to małe kwoty. Czesne w szkołach jest bardzo zróżnicowane, a jego wysokość zależy od wielu czynników, np. od typu szkoły (szkoły międzynarodowe są najdroższe, a społeczne najtańsze), warunków szkolnych, zasobów, wyposażenia i zajęć dodatkowych. Pamiętaj, że czasem są jeszcze dodatkowe wydatki, nieobjęte czesnym, takie jak mundurki szkolne, podręczniki i wycieczki. Są też dodatkowe opłaty, np. wpisowe, opłaty rejestracyjne. Ważne jest aby wiedzieć dokładnie ile i za co zapłacimy. 

Zapytaj, ile wynosi roczne czesne (czasem szkoły pobierają opłaty za 12 miesięcy, a czasem tylko za 10), co obejmuje, a czego nie, jakie są dodatkowe płatne elementy oferty szkoły.

6. Zajęcia pozalekcyjne

Dodatkowe zajęcia są doskonałym sposobem na uzupełnienie edukacji dziecka – na pogłębienie zainteresowań lub pasji, ale także na rozbudzenie nowych. Wiele szkół oferuje szeroki zakres zajęć pozalekcyjnych, często na miejscu lub zapewniając dojazd. 

Zapytaj szkołę jakie rodzaje zajęć pozalekcyjnych oferuje, gdzie się odbywają, czy dostępne są dla wszystkich uczniów, czy wchodzą w skład czesnego czy są dodatkowo płatne, a jeśli tak, to ile kosztują, kto prowadzi takie zajęcia.

7. Środowisko szkolne

Na pewno chcesz, aby Twoje dziecko chodziło do szkoły, w której panuje dobra atmosfera i żeby czuło się w niej dobrze. Dlatego dowiedz się jak najwięcej o środowisku szkolnym: czy to przyjazne miejsce, jaka jest kultura szkoły, jak wyglądają kontakty nauczycieli i pracowników szkoły z uczniami i z rodzicami.

Zapytaj, jak wygląda życie uczniowskie w szkole, czy szkoła ma zgraną społeczność, jak szkoła radzi sobie z “problemowymi” uczniami i z konfliktowymi sytuacjami, jaki jest jej kontakt z rodzicami.

8. Zasoby szkoły

Szkoły niepubliczne różnią się pod względem zasobów. Niektóre mają nowe, nowoczesne budynki, sprzęt i wyposażenie klas, inne nie. Niektóre zasoby i udogodnienia będą dla Ciebie ważniejsze niż inne. Przemyśl i sprecyzuj, które z nich są dla Ciebie ważne i dlaczego.

Zapytaj z jakich zasobów dziecko będzie mogło korzystać i jakie są ograniczenia tego dostępu, czy są planowane nowe inwestycje lub zakup sprzętu i urządzeń w najbliższej przyszłości.

9. Dobrostan uczniów

Jak wiemy, szczególnie po pandemii, zdrowie psychiczne młodzieży poważnie szwankuje. Dobre szkoły wiedzą to i rozumieją, zapewniając uczniom (a nierzadko i rodzicom) pomoc psychologiczną, a także pozycjonując dbanie o dobrostan jako ważny element działalności szkoły. Robią to w bardzo różny sposób (różne sposoby opisane są tutaj: https://www.ourkids.net/pl/szkola-to-nie-tylko-uczenie-sie-faktow.php). Zapytaj na jakie wsparcie może liczyć uczeń i jego bliscy, czy szkoła wyżej ceni dyscyplinę i rygor czy też wsparcie dla swoich uczniów.

Oczywiście, w zależności od konkretnej sytuacji, warto zadać adekwatne do niej pytania, np. jeśli Twoje dziecko ma trudności w nauce, trzeba dowiedzieć się, czy szkoła zapewni mu opiekę i wsparcie, jak będzie ono wyglądało, na jaką pomoc możecie liczyć. 

10 pytań, które powinniście zadać zanim wybierzecie szkołę

Pamiętajmy, że dobrze jest dowiedzieć się jakie wrażenia i opinie mają rodzice obecnych i byłych uczniów oraz oni sami. Im więcej poświęcimy czasu na poznanie szkoły zanim zapiszemy do niej nasze dziecko, tym większa szansa, że będzie to szkoła, z której i my i nasze dziecko będzie zadowolone.

autorka: dr Małgorzata P. Bonikowska – redaktorka naczelna Our Kids Polska