Dobry, ciekawy upominek, który uczeń dostanie wraz ze świadectwem na zakończenie roku szkolnego to… Pomysły są rozmaite, a książki chyba wciąż wśród nich królują. Wydają się łatwym prezentem – wybór jest ogromny, łatwo je kupić i dopasować do budżetu, jakim dysponujemy. Największe wyzwanie to wybór takich książek, które sprawią przyjemność i zaciekawią obdarowanych.

Nie, zbiór matematycznych łamigłówek nie jest fajnym upominkiem dla jedenastolatka. Nawet jeśli ów jedenastolatek jest świetny z matmy. Podobnie encyklopedia, słownik, trzytomowa historia literatury, czy atlas geograficzny – te także nie są fajnymi upominkami dla dzieci. Jeśli nie wierzycie – zapytajcie jakieś dziecko. Obiektywnie mogą to być bardzo wartościowe pozycje książkowe. Tyle że brakuje im pewnego aspektu niezbędnego dla dobrego upominku dla młodego człowieka – aspektu frajdy, zabawy, beztroski. Pierwsza zasada dobrego prezentu – ma cieszyć obdarowanego.

No ale skoro to upominek w komplecie ze świadectwem szkolnym i ma jakoś symbolizować czy wieńczyć dziesięć miesięcy edukacji, to wydaje się oczywiste, że powinien mieć charakter edukacyjny. Moim zdaniem wcale nie musi, ale rozumiem tę nieodpartą pokusę edukacyjności. I w związku z tym przygotowałam listę książek, które mogą pogodzić “potrzebę edukacyjności” jaką mają dorośli z “aspektem frajdy”, którego potrzebują dzieci. Znajdziecie tu propozycje dla młodszych i starszych czytelników.

Księga niezwykłych zwierząt

Anna Olej-Kobus

ilustracje: Agnieszka Suszczyńska

Wydawnictwo Dwukropek

polecamy dla dzieci w wieku 8-10 lat

Dla miłośników zwierząt niezrównana Anna Olej-Kobus, autorka serii Podróżowników, przygotowała “Księgę niezwykłych zwierząt”. To książka do rysowania, zgadywania i wymyślania, pełna ciekawostek oraz różnorodnych zadań. Anna Olej-Kobus zaprasza młodych czytelników w podróż do niezwykłego świata zwierząt, o którym opowiada nie jak dorosły dzieciom, lecz jak ktoś zafascynowany, kto chce podzielić się z innymi swoją ciekawością i odkryciami. Niewielu znam autorów, którzy “edukacyjne” treści potrafią przekazać w zupełnie “nieedukacyjny” sposób.

Róża, a co chcesz wiedzieć?

edukomiks

pomysł i scenariusz: Artur Kurasiński

ilustracje: Tomasz Minkiewicz

polecamy dla czytelników w wieku 9-12 lat

Idealne połączenie edukacji i fajności. Treść inspirowana jest pytaniami, jakie pomysłodawca komiksu usłyszał od swojej córki. Książka opowiada więc o kwestiach, które naprawdę interesują młodych ludzi. O RPG, technologii w różnych jej odsłonach, zrównoważonym rozwoju, YouTube, pieniądzach, nauce, filozofii, kosmosie i wielu innych sprawach opowiadają w książce eksperci, naukowcy, popularyzatorzy nauki. Komiksowa forma dodaje atrakcyjności i sprawia, że nawet skomplikowane zagadnienia przedstawione są w sposób zrozumiały dla młodego czytelnika.

Więcej o książce na Juniorowie: https://www.juniorowo.pl/przez-zabawe-po-edukacje/

Seria o żywiołach: Woda i Wiatr

Anna Skowrońska

opracowanie graficzne: Agata Dudek i Małgorzata Nowak

Wydawnictwo Muchomor

polecamy dla dzieci w wieku 9-11 lat

Sporo ciekawych informacji o wodzie i wietrze znajdą w tych książkach czytelnicy z żyłką przyrodników-naukowców oraz ci zainteresowani ekologią. Tekst ma charakter popularnonaukowy, choć oczywiście uwzględniający wiek czytelników. Ilustracje wypełniają obydwie książki barwami.

Palmy na biegunie północnym

Marc ter Horst

ilustracje Wendy Panders

wydawnictwo Nasza Księgarnia

polecamy dla czytelników w wieku 8-12 lat

Dzieci interesują się zmianami klimatycznymi – nic dziwnego, wciąż o tym słyszą w telewizji, czy od dorosłych. Ta książka wyjaśnia nie tylko to, co dzieje się z klimatem teraz, ale sięga też do historii i traktuje temat klimatu szeroko. Tak, że młody czytelnik może liczyć na naprawdę rzetelne wyjaśnienie, o co w tym wszystkim chodzi. Ogromnym atutem tej książki jest język, jakim została napisana. To duża sztuka opowiedzieć dzieciom w sposób nie tylko dla nich zrozumiały, ale i ciekawy o kwestiach naukowych, historycznych i przyrodniczych. To jedna z lepszych pozycji wśród popularnonaukowych książek dla młodych czytelników.

Jaś Wiadomy zmienia świat

Marcin Pałasz

wydawnictwo MAC

polecamy dla czytelników w wieku 8-11 lat

To także książka o ekologii i kwestiach odpowiedzialności za środowisko. Tu jednak naukowe kwestie oraz porcja wiedzy wplecione są w opowieść o chłopcu – Jasiu, rówieśniku czytelników oraz o całej rodzinie Wiadomych. Ta książka ma rekomendację mojej córki Marysi, która przeczytała ją z zaciekawieniem i zaliczyła do kategorii “fajne i ciekawe”.

Lama mania

Françoise de Guibert

Ilustracje: Anne-Hélène Dubray

Wydawnictwo Muchomor

polecamy dla czytelników w wieku 9-11 lat

Lamy stały się gwiazdami popkultury. Małolaty ekscytują się lamami – chcą lam-pluszaków, poduszek w lamy, piórników w lamy, lamowych pokrowców na smartfony… Można więc przypuszczać, że książka o lamach zmieści się w zbiorze atrakcyjnych lamowych gadżetów. Tym bardziej, że lamy w niej są świetnie narysowane. A przy okazji młodzi czytelnicy dowiedzą się czegoś o tych zwierzętach.

Kociołek opowieści

znakomici polscy autorzy

Wydawnictwo HarperCollins

polecamy dla czytelników w wieku 7-10 lat

W tej książce z pięknych i fascynujących opowieści tka się wiedza o literaturze. Mogłabym napisać, że „Kociołek opowieści” jest fantastyczną lekcją języka polskiego. Ale słowo „lekcja” nie bardzo tu pasuje – za mocno kojarzy się z mozołem, obowiązkiem, schematem. W „Kociołku” natomiast mamy przede wszystkim frajdę z czytania i świetną literacką przygodę. Na książkę składa się siedem opowieści, a każda z nich ma inną formę: jest tu baśń, epos, opowiadanie, bajka, fantasy, reportaż i kryminał. Każda z nich stworzona przez innego autora i zilustrowana przez innego ilustratora. A wszyscy oni należą do najbardzej cenionych twórców literatury dziecięcej w Polsce. Porcja wiedzy o literaturze jest częścią tej przygody, równie ciekawą jak same opowieści. 

Więcej o książce w Juniorowie: https://www.juniorowo.pl/niezwykla-przygoda-z-literatura-kociolek-opowiesci/

Folwark zwierzęcy – powieść graficzna

George Orwell

Wydawnictwo Jaguar

polecamy dla czytelników w wieku 12+

„Folwark zwierzęcy” George’a Orwella w adaptacji brazylijskiego rysownika Odyra to klasyka w komiksie. Graficzna forma, jaką nadał Odyr nadał tej niezwykle ważnej książce sprawia, że jest ona jeszcze bardziej wymowna. Jednocześnie też zachęca do sięgnięcia po tę wielowymiarową opowieść młodszych czytelników, którzy mogą odkrywać jej znaczenie po swojemu, w zakresie, jaki jest dla nich zrozumiały. Moja córka Marysia uznała, że komiksowy „Folwark zwierzęcy” to najlepsza książka, jaką w życiu czytała. Być może nie wszystkie niuanse i odniesienia są dla niej już teraz zrozumiale, ale z pewnością budzi się w niej wrażliwość na kwestie poruszone w tej ponadczasowej powieści.

Zabić drozda – powieść graficzna

Harper Lee

Wydawnictwo Jaguar

polecamy dla czytelników w wieku 11+

To także klasyka literatury znakomicie zaadaptowana do formy komiksu. Graficzna forma sprawia, że klasyka rozkwita i dociera do kolejnych pokoleń. I okazuje się, że jest wciąż aktualna i wciąż porusza ważne tematy. Bo „Zabić drozda” to nie jest tylko historia rasowej segregacji z południa USA sprzed wieku. To opowieść o tym, jak dzieci postrzegają i rozumieją świat dorosłych, jak te dwa światy istnieją obok siebie i jak się coraz bardziej splatają. Na tym polega dorastanie. Młodzi bohaterowie tej historii obserwują dorosłych i próbują po swojemu zrozumieć sens tego, co dzieje się w ich świecie. Zdefiniować sobie, co jest dobre, a co złe, co to znaczy być dobrym człowiekiem i czy warto takim być. Czy warto być wiernym swoim zasadom i czy czasami nie lepiej odpuścić, kto jest prawdziwym bohaterem i czy to zawsze jest oczywiste? Bohaterowie powieści – Mała Smyk i jej brat Jem – przekonują się, że nie wszystko jest takie, jak się wydaje na pierwszy rzut oka. 

A gdybyście jednak szukali czegoś niekoniecznie edukacyjnego, to możecie zapytać swoich uczniów, co się teraz czyta. Ja spośród wydanych w ciągu ostatniego roku książek polecam:

Norman, chłopak bez supermocy

Kamel Benaouda

Wydawnictwo Polarny Lis

polecamy dla czytelników w wieku 9-12 lat

Wartka akcja, poczucie humoru, opowieść osadzona w szkolnej rzeczywistości ale przeplatana elementami magii. A przy okazji mądra książka o byciu innym, poszukiwaniu akceptacji, odkrywaniu i akceptowaniu siebie, o lęku przed śmiesznością i o tym, że tak naprawdę każdy ma jakąś supermoc, choć wcale nie musi nią być przenikanie przez ściany, czy widzenie w ciemnościach. To jedna z książek, które rekomenduje także moja córka.

Smocza Straż IV. Mistrz Igrzysk Tytanów

Brandon Mull

Wydawnictwo Wilga

polecamy dla fanów “Baśnioboru” w wieku 9-12 lat

“Smocza Straż. Mistrz Igrzysk Tytanów” to kolejny tom serii fantasy o magicznym świecie Baśnioboru i innych rezerwatów magii. Wydany niedawno, więc świeżutki. Będzie świetnym upominkiem dla młodych czytelników, którzy znają poprzednie części. Tym zaś, którzy ich nie znają, a świat fantasy jest czymś, co ich pociąga, można podsunąć serię “Baśniobór” począwszy od tomu I . Więcej o “Baśnioborze” w Juniorowie: https://www.juniorowo.pl/basniobor-lepszy-niz-harry-potter/

Szkoła magicznych zwierząt

Margit Auer

Wydawnictwo Debit

polecamy dla czytelników w wieku 8-11 lat

Serię “Szkoła magicznych zwierząt” bardzo lubi moja córka. Pierwszy tom ukazał się w Polsce w 2019 roku, najnowszy, szósty, w lutym 2021. Szkoła magicznych zwierząt to całkiem normalna szkoła. Do czasu. Pewnego dnia pojawia się w niej nowa nauczycielka, której brat jest właścicielem sklepu z magicznymi zwierzętami. Do klasy dołącza też nowa dziewczynka Ida, której nie jest łatwo nawiązać znajomości. Jak to nowej. W tej trudnej sytuacji pomoże jej lisek Rabat podarowany przez właściciela sklepu z magicznymi zwierzętami. Lisek jest oczywiście magiczny. Ida może z nim rozmawiać, zwierzać się, ale tylko ona słyszy ludzki głos liska. Drugie magiczne zwierzę – żółwicę Henriettę – dostaje Benni, chłopiec, który też nie ma w szkole łatwego życia, jest wyśmiewany i brak mu przyjaciół. Misją Henrietty jest wspomóc Benniego. Magiczne zwierzęta trafiają więc do tych dzieci, które bardzo potrzebują przyjaciela. I rzeczywiście stają się ich przyjaciółmi, a nawet pomagają Benniemu i Idzie nawiązać przyjaźń. W kolejnych tomach opowieść się rozwija.