Gry komputerowe i konsolowe przez ostatnie dekady zdecydowanie zmieniły swoje oblicze, po części podążając za oczekiwaniami, a po części same je kreując. Jedną z nowych funkcji wirtualnej rozrywki jest szeroko rozumiana nauka i rozwój, doskonalenie umiejętności, pobudzanie kreatywności, poszerzanie wiedzy czy wreszcie zadbanie o porządną porcję aktywności fizycznej.  Po które gry najlepiej sięgnąć, żeby czas spędzony przed ekranem był zarówno przyjemny, jak i pożyteczny dla dzieci?

Game Builder Garage (Nintendo Switch)

PEGI 7 (polecana dla dzieci od lat 7), tryby: singleplayer (dla jednego gracza), multiplayer (dla kilku graczy).

Nintendo ma tendencję do szczególnego traktowania gier, które mają bezsprzecznie pozytywny wpływ na odbiorców. Bez wątpienia taką produkcją jest Game Builder Garage, czyli gra, która może być traktowana jako wprowadzenie do programowania obiektowego, a więc jest idealna do wykorzystania przez nauczycieli informatyki. Warto ją polecić również do domowego wykorzystania – dla młodych użytkowników zainteresowanych programowaniem. 

Gracz ma możliwość programowania obiektów, przypisywania rozmaitych czynności do przycisków na kontrolerze, tworzenia własnych map, a przy tym korzystania z palety dostępnych materiałów (możliwe jest oczywiście również tworzenie własnych). W nauce podstaw pomoże szereg rozbudowanych samouczków. 

Ring Fit Adventure (Nintendo Switch)

PEGI 7, tryby: singleplayer, multiplayer

Gry kojarzą się zwykle z wygodnym siedzeniem na kanapie, lub garbieniem się przy biurku. Są jednak i takie, które są ściśle związane z ruchem i to intensywnym. Jednym z najpopularniejszych tytułów które pozwolą posiadaczom Switcha na spalenie nadprogramowych kalorii czy rozruszanie mięśni jest Ring Fit Adventure. Gra sprzedawana jest w zestawie z akcesoriami: kontrolerem Ring-Con i paskiem na nogę, które wykrywają ruch użytkownika. W przeciwieństwie do wielu innych gier fitnessowych, w przypadku Ring Fit Adventure możemy liczyć na całkiem przyjemną dla oka, bajkową grafikę. Pamiętajcie tylko, że do tej gry potrzebujecie konsoli w wersji „klasycznej”, a nie dedykowanej wyłącznie graniu przenośnemu Nintendo Switch Lite.

Fitness Boxing 2 (Nintendo Switch)

PEGI 3, tryby: singleplayer, multiplayer

Drugą godną polecenia grą fitnessową na Nintendo Switch jest Fitness Boxing 2: Rythm & Excercise. Gra wykorzystuje kontrolery Joy-Con do Nintendo Switch, które wykrywają ruch naszych pięści, dzięki czemu możemy nie tylko boksować, ale także poruszać się do rytmu muzyki. Produkcja ta prowadzi razem z nami dziennik ćwiczeń i mierzy spalone kalorie, będzie zatem idealna do domowych treningów.

Just Dance 2022 (Nintendo Switch, PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One, Xbox Series, Stadia) 

PEGI 3, tryby: singleplayer, multiplayer

Tworzona przez Ubisoft seria Just Dance to prawdopodobnie najpopularniejsza gra taneczna obecnie dostępna na rynku. W najnowszej odsłonie pojawiło się 40 nowych piosenek, a łącznie jest ich już ponad 700. Gra polega na powtarzaniu ruchów i tworzeniu układów tanecznych. Świetnie sprawdza się w rozwijaniu u młodszych i starszych graczy koordynacji ruchowej czy wydolności kondycyjnej.

Fuser (PC, Nintendo Switch, PlayStation 4, Xbox One)

PEGI 12, tryby: singleplayer, multiplayer

Fuser to stworzona przez firmę Harmonix (twórcy między innymi serii Guitar Hero, Rock Band czy Dance Central) gra muzyczna, która swoją popularność opiera na wzroście znaczenia muzyki elektronicznej w popkulturze, którego jesteśmy świadkami w ostatnich latach. Tytuł ten pozwala na miksowanie ze sobą nawet czterech różnych utworów, aby stworzyć własną mieszankę muzyczną. Rozwija poczucie rytmu i melodii i daje pole do kreatywności.

Guitar Hero Live (PlayStation 3, PlayStation 4, Wii U, Xbox 360, Xbox One)

PEGI 12, tryby: singleplayer, multiplayer

Bardziej „klasyczną” zabawę rytmiczną zapewni kultowa gra Guitar Hero – w zestawie z dedykowanym kontrolerem w kształcie gitary (najnowsza wersja pod tym względem została mocno rozbudowana), który zasymuluje grę na autentycznym „wiośle”. Nie zastąpi gry na prawdziwym instrumencie, ale może nauczyć wyczucia rytmu i zainspirować dzieci do zainteresowania się muzyką na poważnie.

Let’s Sing 2022 (PlayStation 4, PlayStation 5)

PEGI 12, tryby: singleplayer, multiplayer

Dla młodzieży zainteresowanej wokalem idealna będzie z kolei produkcja Let’s Sing 2022. Sony nie wymyśliło niczego nowego, to po prostu rozbudowane karaoke, które ocenia nasze poczynania, sprawdzając przede wszystkim tempo i wysokość głosu podczas śpiewu. Coś w sam raz dla młodych wykonawców i wykonawczyń, a także dla nauczycieli muzyki do urozmaicenia lekcji. 

Dr Kawashima’s Brain Training (Nintendo Switch)

PEGI 3, tryby: singleplayer, multiplayer

Najnowsza odsłona serii gier logicznych oparta o prace doktora Ryuty Kawashimy, japońskiego naukowca zajmującego się neurologią, autora popularnej w Kraju Kwitnącej Wiśni książki, w której proponuje on zestaw ćwiczeń poprawiających funkcjonowanie mózgu. W oparciu o tę publikację powstały gry na konsolę Nintnedo DS., iOS czy Xboksa 360. Gra rozszerzona o nowe ćwiczenia, szybko stała się dostępna również na najnowszym sprzęcie Nintendo. Pozycja zarówno dla dorosłych jak i młodszych graczy. Wykonywanie prostych z pozoru zadań, opartych na liczeniu, spostrzegawczości i zdolności zapamiętywania, rozwija potencjał naszego umysłu. Opcja konkurowania w poszczególnych zadaniach to świetny mechanizm mobilizujący dzieci do tej rozwijającej umysł zabawy.

51 Worldwide Games (Nintendo Switch)

PEGI 12, tryby: singleplayer, multiplayer

Niewiele rzeczy tak dobrze rozwija logiczne myślenie i inteligencję, jak klasyczne gry planszowe. Na konsoli Nintendo pojawił się zestaw 51 gier – odpowiedników znanych klasycznych gier planszowych – wśród których znalazły się np.: domino, yahtszee, szachy, shogi, backgammon, chińskie warcaby czy mankala. Sporą zaletą jest możliwość gry w kilka osób na jednym urządzeniu, jest to więc rozwijająca intelekt rozrywka dla całych rodzin.

Portal 2 (Nintendo Switch, PlayStation 3, Xbox 360, PC)

PEGI 12, tryby: singleplayer, multiplayer

Inteligencję i myślenie przestrzenne u młodzieży mogą rozwijać nie tylko planszowe klasyki, ale także współczesne kultowe produkcje. Do tych można zaliczyć z pewnością gry Portal i Portal 2, ze szczególnym uwzględnieniem tej drugiej. Gracz podczas zabawy rozwiązuje rozmaite zagadki, zazwyczaj związane z koniecznością wydostania się z pomieszczenia, używając do tego tytułowych portali. Aby się wydostać, potrzebne będzie zrozumienie podstawowych zasad fizyki i sporo wyobraźni przestrzennej.

Mario Kart: Live Home Circuit (Nintendo Switch)

PEGI 6, tryby: singleplayer, multiplayer

Mario Kart to kultowa seria gier tworzona przez Nintendo na prawie wszystkie urządzenia tego producenta, jeszcze od czasów konsoli SNES. Ostatnia odsłona różni się od swoich poprzedniczek tym że używa systemu specjalnych bramek, rozkładanych w prawdziwym świecie i sterowanych z poziomu konsoli samochodzików, które poruszają się po podłodze np. w domu. Przedmioty użytku domowego, nogi od stołu czy krzeseł stają się przeszkodami. Okazji do wykazania się kreatywnością przez dzieci i ich rodziców nie brakuje, a pokonując tory przeszkód rozwijamy orientację w przestrzeni, koordynację i trenujemy refleks.

Microsoft Flight Simulator 2020 (Xbox One, Xbox Series, PC)

PEGI 3, tryby: singleplayer, multiplayer

Latanie samolotem to jedna z najbardziej pociągających wizji dla niejednego dziecka (od lat 3 do 103 😉 ), a jednocześnie samolot to chyba najtrudniejsza do obsługi maszyna, może poza promem kosmicznym. Tworzona od dekad seria pozwalająca graczowi wcielić się w rolę pilota samolotu, obecnie znajduję się pod skrzydłami (nomen-omen) Microsoftu, który zagwarantował dbałość o szczegóły na niespotykanym dotąd poziomie. Jest to gra dla odbiorcy, który doceni realizm i zniesie niejedną kraksę na lotnisku. Najnowsza wersja Microsoft Flight Simulator powstała w oparciu o system analizujący zdjęcia satelitarne, mamy zatem zapewnione sto procent realizmu w realizmie. A taka zabawa w pilotowanie rozwija koncentrację, koordynację, analizę informacji i danych, refleks i pewnie jeszcze kilka innych umiejętności, o których wiedzą tylko piloci.

Minecraft: Education Edition (PC)

Dla każdego, tryby: singleplayer, multiplayer

Minecraft to uwielbiana przez młodych (i starszych) użytkowników, chyba najpopularniejsza obecnie gra na świecie. Gracze w minecraftowym świecie budują, poszukują surowców, tworzą światy, wędrują po fantastycznych krajobrazach, wykonują różne zadania… Właściwie łatwiej byłoby wymienić to, czego nie robią. Można powiedzieć, że Minecraft jest nie tylko grą, ale cyfrowym światem o charakterystycznej, uwielbianej przez użytkowników grafice. Zachęca do kreatywności, uczy podstaw fizyki, chemii, inżynierii, rozwija umiejętności współpracy ale też daje możliwość indywidualnego mierzenia się z rozmaitymi wyzwaniami. 

W wersji Education Edition nauczyciel może zorganizować rozmaite aktywności, zaprojektować je samodzielnie lub skorzystać z gotowych, dostępnych w grze lekcji matematyki, nauk ścisłych, informatyki czy innych przedmiotów (dostępne jest ponad 500 materiałów i programów lekcyjnych). 

Wersja Education Edition jest w pełni darmowa, pod warunkiem że nauczyciel bądź uczeń posiada pakiet edukacyjny Office 365. Jest to oprogramowanie, które pozostaje na wyposażeniu przeciętnej polskiej szkolnej sali informatycznej, wobec czego warunek ten powinien być łatwo spełniony.

Squla (PC)

Od przedszkola do 6 klasy szkoły podstawowej

Squla to platforma edukacyjna dla dzieci i młodzieży, przygotowana z uwzględnieniem podstawy programowej. Program oferuje dziesiątki tysięcy gier, quizów czy innych materiałów dla najmłodszych i nieco starszych uczniów – od przedszkolaków, aż do szóstej klasy szkoły podstawowej. Squla pozwoli dzieciom przyswoić podstawowe wiadomości szybciej i w atrakcyjny dla nich sposób. Natomiast nauczycielom, dzięki specjalnej darmowej wersji konta, pomoże prowadzić angażujące i ciekawe lekcje 

Sack Boy: Wielka Przygoda (PlayStation 4 i PlayStation 5)

PEGI 7, tryby: singleplayer, multiplayer

Ta produkcja to tak zwany „spin-off” popularnej serii Little Big Planet, wypuszczony w 2020 roku na PlayStation 4 i PlayStation 5. To dynamiczna i wesoła gra platformowa z charakterystycznym bohaterem. Gra nie zawiera tak rozbudowanego trybu tworzenia nowej zawartości co poprzedniczki, aczkolwiek wciąż istnieje możliwość dostosowywania wyglądu postaci, w tym ręcznego malowania elementów stroju. Zręcznościowy charakter rozgrywki rozwija zarówno zdolności koordynacji oraz szybkiego reagowania na zmieniające się warunki, jak i logicznego myślenia i analizy, niezbędne do ukończenia kolejnych poziomów.

Animal Crossing: New Horizons (Nintendo Switch)

PEGI 3, tryby: singleplayer, multiplayer

Rozwój to nie tylko dbanie o kreatywność, konkretne umiejętności i wiedzę. We współczesnym świecie ważna jest również wrażliwość i świadomość wobec otaczającego nas świata. W Animal Crossing: New Horizons gracz ma za zadanie zadbać o swoją rodzinną farmę, zająć się hodowlą zwierząt i uprawą roślin. Wchodząc w świat farmerskich zadań rozwijamy szacunek do natury i cyklu życia.

Farming Simulator 22 (PlayStation 4, Xbox One, Xbox Series X/S, PlayStation 5, PC, Stadia)

PEGI 3, tryby: singleplayer, multiplayer

Jeżeli dziecko wykazuje nieco bardziej techniczne podejście do tematu rolnictwa, to z pewnością zafascynuje się dziewiątą odsłoną cyklu symulatorów rolniczych, która pozwala realizować obowiązki związane z uprawą i prowadzeniem roli. W grze dostępne są setki różnych maszyn, a w nowej odsłonie wprowadzono również zmienne pory roku. Gra uczy nie tylko obsługi maszyn, ale też wprowadza elementy zarządzania, planowania i ekonomii. Rozwija więc nie tylko zdolności manualne i uczy wykonywania czynności związanych z uprawami oraz hodowlą, ale również umiejętność planowania i zarządzania posiadanymi zasobami.

Assassin’s Creed: Unity (PC, PlayStation 4, Xbox One)

PEGI 18, tryby: singleplayer, multiplayer

Jeżeli chodzi o naukę historii, trudno znaleźć lepszy materiał niż gra osadzona w czasach wielkiej rewolucji francuskiej. Co prawda dużej części fabuły nie należy brać zbyt dosłownie, aczkolwiek tło historyczne i odwzorowanie Paryża z końcówki XVIII wieku jest na tyle dokładne, że modeli z gry używa się nawet przy odbudowie słynnej katedry Notre Dame, która spłonęła w 2019 roku. Można więc grę potraktować jak wirtualną wycieczkę na przykład podczas lekcji historii, czy w domu jako pomoc w poszerzeniu wiedzy historycznej.

Civilization VI (PC, PlayStation 4, Xbox One, Nintendo Switch)

PEGI 12, tryby: singleplayer, multiplayer

Najnowsza (chociaż wypuszczona już w 2016 roku) produkcja spod znaku Sida Meiera, to świetna gra strategiczna rozgrywana w turach, która pozwala prześledzić rozwój ludzkiej cywilizacji od czasów prehistorycznych, aż do niedalekiej przyszłości. Jednocześnie gra uczy, że na otaczający nas świat wpływają rozmaite czynniki, które wzajemnie się równoważą i uzupełniają. Młodzież szybko przekona się, że wygrana nie musi następować poprzez podbój, ale może być również wynikiem polityki kulturalnej, prowadzonych badań naukowych czy dominacji gospodarczej. 

Democracy 4 (PC)

PEGI 12, tryby: singleplayer

To dosyć skomplikowana lecz warta polecenia nastolatkom gra, która – jak sama nazwa wskazuje – pozwala obserwować demokrację w akcji, a właściwie w pełni uczestniczyć w jej cyfrowej symulacji. Obejmujmy przewodnictwo w partii, która właśnie wygrała wybory, a naszym celem jest rozwój kraju w taki sposób, aby zapewnić sobie jak największe poparcie, jednocześnie rozwiązując problemy dotykające nasze państwo. Bardzo pouczające doświadczenie.

Powyższa lista, chociaż imponująca, nie zamyka a raczej otwiera spis gier, które mogą się przydać przy kształceniu umiejętności twardych i miękkich młodego pokolenia. Podsumowując, wirtualne światy w dużym stopniu mogą stanowić element rozwoju, a nie tylko sposób konsumpcji wolnego czasu. Warto jednak poświęcić chwilę, aby wybrać takie produkcje, które zwiększą szanse na to, że nasze dziecko wyniesie coś z długich godzin spędzonych przed ekranem.

Zestawienie przygotowali eksperci marki ACTINA. Jest ono elementem drugiej edycji kampanii edukacyjnej “Gra nie jest zła”, której Juniorowo jest partnerem medialnym.