Uczniowie na całym świecie wielokrotnie w ciągu swojej edukacji poddawani są sprawdzianom wiedzy w formie testów. Niektóre z nich są egzaminami i od ich wyniku wiele zależy – ocena na świadectwie, możliwość dalszej edukacji w wybranej szkole. Inne nie mają takiego znaczenia i są przeprowadzane, “żeby sprawdzić postępy w nauce” uczniów. Tak czy owak dla większości uczniów w każdym wieku testy, sprawdziany, klasówki, egzaminy są stresującym wydarzeniem. Kiedy w Stanie Indiana w USA odbywały się ogólnostanowe testy sprawdzające, uczniowie jednej ze szkół otrzymali w przeddzień testu niezwykły list od swojej nauczycielki. Jedna z mam była tak poruszona listem, że opublikowała go na swoim profilu Instagram, przyznając, że list wzruszył do łez zarówno jej syna, jak i ją samą. A potem list obiegł świat.

human-750910_640Testy nie odzwierciedlą wszystkiego tego, co czyni was wyjątkowymi – pisze nauczycielka do swoich uczniów. – Ludzie, którzy opracowują testy, a potem je oceniają, nie znają was tak, jak ja, a tym bardziej nie znają was tak, jak wasze rodziny. Nie wiedzą, że jedni z was znają dwa języki obce, a inni kochają śpiewać lub rysować. Żaden z nich nie widział, jak poruszacie się w tańcu z naturalnym talentem. Nie wiedzą, że wasi przyjaciele mogą na was polegać, że swoim śmiechem potraficie rozjaśnić najmroczniejszy dzień, ani że wasze twarze rumienią się, gdy coś was zawstydzi. Nie wiedzą, że uprawiacie sport, że myślicie o przyszłości, ani że pomagacie swojemu młodszemu rodzeństwu. Nie wiedzą, że jesteście mili, myślący, godni zaufania. Ani że każdego dnia staracie się być najlepsi.

sport-858206_640Pisze też, że oceny z testów, choć dają pewną informację, nie odzwierciedlają wszystkiego. Nie można traktować testu jako miary człowieka. Inteligencja, mądrość i wiedza wcale nie muszą przekładać się na świetne wyniki w egzaminach testowych. Można być mądrym na wiele sposobów – podkreśla nauczycielka. Wielu talentów nie da się zmierzyć testami, nie są jednak przez to mniej wartościowe. Kreatywność, umiejętność budowania relacji międzyludzkich, wytrwałość, życzliwość – te i wiele innych “zasobów” nie poddają się miarom testów, a są bardzo cenne. I pożądane przez pracodawców, jeśli już chcemy oceniać ich przydatność.

Pamiętajcie, że nie da się testem zmierzyć wszystkich tych niezwykłych i wspaniałych cech, które czynią z was WAS – dodaje na końcu listu nauczycielka.

Choć coraz więcej jest głosów krytycznych wobec testowych form sprawdzianów i egzaminów, wciąż uczniowie muszą się z nimi mierzyć. List amerykańskiej nauczycielki oddaje sedno sprawy. Testami nie da się zmierzyć wszystkiego. W istocie – da się zmierzyć niewiele więcej niż umiejętność rozwiązywania testów. Jednak nauczyciele i rodzice często traktują wyniki testów jako miarę dzieci w ogóle. Jesteś ok, jeśli zdasz test, a jeśli nie – jesteś kiepski. Niestety dzieci w to wierzą.

Zdanie egzaminów czy testów nie powinno być celem edukacji. Niestety jest – na wynikach testów skupiają się szkoły, nauczyciele, rodzice. Dzieci tygodniami, miesiącami, a nawet przez całe lata nauki w szkole przygotowywane są przede wszystkim do testów. Przy takim podejściu na zdobywanie wiedzy inspirowane życiem, ciekawością świata i pasją poznawczą nie pozostaje wiele miejsca.

teaching-928637_1280Mam nadzieję, że zwolennikom testów ten list uświadomi, jak wielu rzeczy nie da się zmierzyć testami. Niektórych nie da się zmierzyć wcale. Wielu talentów, cech osobowości, postaw, wiedzy, inteligencji, sposobów myślenia i rozwiązywania problemów. To, co testujemy, to tylko niewielki ułamek wielkich zasobów, jakie mają w sobie dzieci i które będą wykorzystywały przez całe życie. Tymczasem zachowujemy się tak, jakby poza wiedzą testową niewiele więcej istniało. Zaszczepiamy dzieciom przekonanie, że to, kim są i jacy są niewiele znaczy wobec zaznaczania krzyżykiem odpowiedzi w sposób, którego oczekuje ktoś, kto nigdy nie poznał ich jako ludzi.

c

autorka: Elżbieta Manthey

foto: Pixabay