Tydzień temu towarzyszyłam mojemu synowi w przygotowaniach do klasówki z geografii. Od podręcznika odpadliśmy obydwoje po kilku zdaniach. Na szczęście podręczniki to nie jest jedyne dostępne źródło wiedzy. Informacje podane w sposób ciekawy, zrozumiały i zachęcający mamy dziś na wyciągnięcie ręki – w internecie. Przebogatym ich źródłem jest YouTube. Coraz bardziej go odkrywam i Wam także polecam.

Szkolna wiedza bez nudy

Do klasówki z geografii obejrzeliśmy kilka filmów wyjaśniających kwestie zlodowaceń i procesów kształtowania się terenu. Nie był to pierwszy raz, kiedy sięgnęliśmy po youtubowe zasoby w poszukiwaniu wiedzy potrzebnej w szkole. YouTube pomógł mojemu synowi zrozumieć wiele zagadnień historycznych (mnie też rozjaśnił w głowie) czy z zakresu biologii (ależ pięknie może wyglądać plankton!). Z YouTube’a można uczyć się chemii, polskiego, języków obcych, matematyki czy fizyki.

Pan Belfer – Dawid Łasiński – nauczyciel chemii zaczął nagrywać lekcje chemii na YouTube, kiedy uświadomił sobie, jak trudno jest uczniom nadrobić zaległości, gdy przydarzy im się dłuższa choroba. Zaprezentował filmowo wszystko, czego wymaga podstawa programowa. Zmieścił to w 12 godzinach nagrań.

Twórcy kanału Historia bez cenzury opowiadają o rozmaitych zagadnieniach historycznych żywiołowo, czasem pikantnie, ale przede wszystkim w sposób pokazujący nie tylko chronologię, fakty, daty i nazwiska, ale przede wszystkim kontekst i powiązania. Kiedy zobaczymy, co tu z czego wynika, zrozumiemy i zapamiętamy więcej i lepiej. No i historia zaczyna być naprawdę interesująca!

Paulina Mikuła tworzy kanał Mówiąc inaczej, żeby opowiadać o języku polskim. Stworzyła między innymi cykl filmów dla maturzystów. Cały jej kanał jest znakomity, ale ta seria bije rekordy popularności. Maturzyści piszą do Pauliny z gorącymi podziękowaniami, bo to właśnie jej filmy pomogły im przygotować się do egzaminu dojrzałości.

Języka angielskiego można uczyć się z Arleną Witt, której kanał subskrybuje prawie pół miliona widzów. Jak wymawia się queue i czym się ona różni od line? Jak zadbać o wymowę angielskich słów, żeby nie popełnić gafy? O podstępnych słówkach, nieoczywistych wyrażeniach, zawiłościach gramatycznych – prosto i przyjemnie, aż wiedza sama wchodzi do głowy.

Anna Dąbrowska, w internecie występująca jako Pani od Chemii, na swoim kanale publikuje kilkunastominutowe rozmowy ze studentami różnych kierunków studiów związanych z naukami przyrodniczymi. Zanim nastolatki zdecydują o swojej zawodowej przyszłości, mogą tu zajrzeć i poznać możliwe ścieżki kariery oraz studia od podszewki. Dowiedzą się, jak przyszłe pielęgniarki uczą się pobierać krew, jak się mają studia medyczne do faktycznej pracy w zawodzie, czym różni się kosmetolog od kosmetyczki…

Edu-rozrywka

Ale na YouTube warto zaglądać nie tylko przed klasówką czy egzaminem. Znakomite popularnonaukowe kanały – emce, Astrofaza, SciFun, Polimaty, czy Uwaga! Naukowy bełkot – w fascynujący sposób pokazują naukę i otaczający nas świat. Odkrywają zaskakujące fakty i rozbrajają mity. Nie trzeba czekać na perspektywę klasówki, żeby wciągnąć się w ich oglądanie, które polecam jako edu-rozrywkę dla całej rodziny. Sprawdźcie tylko wcześniej, czy każdy z nich jest odpowiedni dla młodszych widzów. Twórcy dbają zarówno o zawartość merytoryczną, formę i język, ale zdarzają się cięte komentarze czy nieco pikantne żarty. Są też filmy na temat wulgaryzmów – naukowe rzecz jasna – oraz takie, które podejmują kontrowersyjne tematy.

YouTube to nie samo zło

YouTube wcale nie jest siedliskiem wszelkiego zła. Owszem, jako otwarta platforma, nie jest wolny od patotreści, ale też ma mechanizmy pozwalające na ochronę przed nimi i wykluczanie materiałów nieetycznych. YouTube nie jest też wyłącznie miejscem rozrywki. Wielu jego użytkowników ogląda tu filmiki dla czystej przyjemności, ale to nie wyczerpuje szerokich możliwości YouTube’a.

Ludzie na całym świecie korzystają z YouTube, aby uczyć się nowych rzeczy i rozwijać swoje pasje. Według badania przeprowadzonego przez Kantar wśród użytkowników YouTube’a aż 88% z nich korzysta z platformy, aby nauczyć się czegoś konkretnego, 79% osób przyznaje, że filmy na YouTube pomagają w zdobywaniu nowych umiejętności związanych z ich hobby lub zainteresowaniami, a 73% ogląda materiały, które popularyzują wiedzę i pomagają w nauce.

EduTube

Dzięki YouTubowi dowiedziałam się, jak zagruntować ściany przed malowaniem, jak położyć gładź gipsową i tapetę oraz jakich farb użyć do odświeżenia starych mebli. Ola Stanisławska z bloga Crazy Nauka sięga do YouTube po przepisy kulinarne, jej mąż Piotr naprawił dzięki YouTubowi ekspres do kawy i suszarkę bębnową. Moja córka Marysia na YouTubie szuka inspiracji do swoich wyczynów DIY. W YouTube znajdziecie wiedzę “szkolną” i ciekawostki, interesujące fakty ze świata nauki, eksperymenty, symulacje, wykłady, przykłady… Dowiecie się, jak coś zrobić, poszerzycie swoje zainteresowania, popielęgnujecie hobby.

Edukacyjną i popularnonaukową część YouTube’a tworzą mądrzy, ludzie o ogromnej wiedzy, szanujący swoich widzów i siebie, twórczy i profesjonalni. Kanały edukacyjne przyciągają ciekawych świata ludzi, a dyskusje widzów w komentarzach pod filmami bywają merytorycznym ciągiem dalszym materiału filmowego. Zamiast więc po wiedzę odsyłać dzieci i młodzież do podręczników, możemy podsunąć im to, co będzie dla nich atrakcyjniejsze, bardziej zrozumiałe i ciekawsze. Zresztą warto edukacyjne obszary YouTube’a eksplorować wspólnie z małolatami – sami odkryjecie, jak pasjonująca może być nauka!

A oto podpowiedzi, od czego zacząć i na jakie kanały na pewno warto zajrzeć:

Po polsku:

KhanAcademyPoPolsku – matematyka, chemia, biologia, fizyka… warto tu zaglądać żeby uzupełnić wiedzę z lekcji szkolnych lub zrozumieć to, czego w szkole zrozumieć się nie udało – zasoby amerykańskiej Khan Academy w polskiej wersji językowej: https://www.youtube.com/user/KhanAcademyPolski

Pan Belfer – chemia z podstawy programowej i nie tylko – tak, żeby zrozumieć i polubić: https://www.youtube.com/channel/UCfYPjDbhT01HYwvCIC29tVg

Pani od Chemii – możliwości zawodowe dla uczniów biolchem i studia od podszewki:

https://www.youtube.com/channel/UCLp7NumTvEn0pqKbWQ1eDaw

Arlena Witt – jak to zrobić, żeby lepiej mówić po angielsku i unikać językowych pułapek: https://www.youtube.com/user/jezykalnia

Mówiąc inaczej – “ten puf”, czy “ta pufa”, piersi na mecie, masło maślane, czyli jak poprawnie mowić po polsku: https://www.youtube.com/user/PamikuPL

emce – naukowe filmiki w ciekawej formie, z humorem i zacięciem godnym detektywa, których twórcy szukają odpowiedzi na proste, skomplikowane, a czasem zupełnie nieprawdopodobne pytania: https://www.youtube.com/channel/UCZgxE8WOvOmHNfMpv1otPxQ

Historia bez cenzury – “historia jest ciekawa, zależy tylko kto i o czym opowiada” deklarują twórcy kanału; tu historia jest bardzo interesująca, a dzięki tym filmom wreszcie wiadomo, co z czego w historii wynika i dlaczego działo się to, co się działo; twórcy nie stronią od otwartego opowiadania również o historycznym znaczeniu tego, co działo się w alkowach władców oraz od czasami dosadnego języka, dlatego ten kanał polecam dla widzów nastoletnich: https://www.youtube.com/user/HistoriaBezCenzuryMB

SciFun – eksperymenty i doświadczenia, nauka i ciekawostki, astronomia i obalanie pseudonaukowych mitów: https://www.youtube.com/user/SciTeraz

Astrofaza – wszystko o kosmosie opowiedziane i pokazane z wielką pasją: https://www.youtube.com/user/Astrofaza

Nauka. To lubię – Tomasz Rożek przedstawia: ciekawostki naukowe, fizyka, chemia, nauka w kuchni i w naturze: https://www.youtube.com/user/naukatolubie

Matemaks – matematyka na poziomie szkoły średniej i studiów: https://www.youtube.com/user/matemaks

Polimaty – cotygodniowa dawka ciekawych informacji: https://www.youtube.com/user/Polimaty

Uwaga! Naukowy Bełkot – naukowe fakty i mity: https://www.youtube.com/channel/UC_7PqixGIdE-jjoHKMPYpGA

Architecture is a good idea – Radosław Gajda & Natalia Szcześniak – o architekturze i nie tylko: https://www.youtube.com/user/rgajda

Anglojęzyczne:

CrashCourse – historia, mitologia, nauki społeczne, komputery, biologia, literatura, ekologia – wszystko w dynamicznych mini-wykładach, które rozjaśniają w głowie: https://www.youtube.com/user/crashcourse

Crash Course Kids – kanał twórców CrashCourse przeznaczony dla nieco młodszych widzów, nawiązujący do tematów ujętych w podstawie programowej (amerykańskiej) z zakresu nauk przyrodniczych: https://www.youtube.com/user/crashcoursekids

Periodic Videos – o tym kanale pisaliśmy w Juniorowie więcej TUTAJ – układ okresowy pierwiastków chemicznych oraz inne chemiczne zagadnienia w filmowych eksperymentach: https://www.youtube.com/user/periodicvideos

minutephysics – wszystko o fizyce i nie tylko w kilkuminutowych animacjach: https://www.youtube.com/user/minutephysics

MinuteEarth – krótkie animacje o Ziemi, przyrodzie, zwierzętach, ludziach – dlaczego?, jak?, po co?… : https://www.youtube.com/user/minuteearth

Khan Academy – matematyka, fizyka, chemia, biologia, ekonomia, nauki społeczne, komputery… – zasoby amerykańskie: https://www.youtube.com/user/khanacademy

The Art Assignment – historia i dzieła sztuki – opowieści w animacjach PBS Digital Studio: https://www.youtube.com/user/theartassignment

TED – krótkie, dynamiczne wystąpienia ekspertów i pasjonatów dotyczące… wszystkiego, jeśli interesuje Was jakieś zagadnienie z dowolnej dziedziny, to prawdopodobnie w TED znajdziecie mini-wykład na ten temat: https://www.youtube.com/user/TEDtalksDirector

Warto zaglądać też na kanały będące rozwinięciem idei TED:

TED-Ed: https://www.youtube.com/user/TEDEducation

TED-Ed Student Talks: https://www.youtube.com/channel/UCskU_g7t6b5ecsA1CTS3y9Q