Polecamy książki dla juniorów: mitologie dla młodszych i starszych

Juniorzy niekoniecznie muszą zetknąć się z mitologią dopiero na lekcjach języka polskiego czy historii. Dla tych, którzy chcieliby poznać najsłynniejszych bogów i herosów wcześniej lub mieć alternatywę dla podręcznikowych tekstów polecamy książki:

Komiks – do opowiadania i oglądania

proponuje Nikola Kucharska, autorka Mitów grackich dla dzieci w obrazkach. To całokartonowa książka do wielokrotnego oglądania, czytania i opowiadania. Zaczyna się od charakterystyki greckich bogów oraz streszczenia mitów (o stworzeniu świata, puszce Pandory, Dedalu i Ikarze, Demeter i Korze oraz Prometeuszu i Herkulesie), by na kolejnych rozkładówkach zaprezentować treść w formie komiksu. Dialogi są oparte na mitach, ale zostały napisane swobodnym, zbliżonym do gwary uczniowskiej językiem – nauczycielom i rodzicom niektóre z nich mogą wydawać się zbyt luźne, ale prawdopodobnie z tego samego powodu mają szansę przypaść do gustu juniorom. Teksty umieszczone w dymkach brzmią współcześnie i zabawnie. Akcja wszystkich opowiadań rozwija się linearnie – ponumerowane scenki składają się na całą historię. Inaczej jest jedynie w przypadku prezentacji panteonu bogów greckich, który jest obrazkową mapą myśli. I to jedna z głównych zalet książki – ułatwia ułożenie, uporządkowanie i zapamiętanie bogów oraz ich charakterystycznych cech. Może być dobrą pomocą dydaktyczną lub inspiracją do stworzenia własnych rozległych notatek z rysunkami, strzałkami czy komiksami. Mnie najbardziej podobają się panoramiczne strony z mitem o Dedalu i Ikarze, w które wkomponowana została historia Tezeusza i Ariadny. To kolejny walor tej publikacji – sprytnie i ciekawie pokazuje, jak różne mity wzajemnie się zazębiają, odsyłają do siebie, zawierają w sobie inne historie. Komiksy muszą być nieco skrótowe, ale istnieje duża szansa, że ich czytelnicy będą chcieli dowiedzieć się więcej. Co wtedy?

Do samodzielnego czytania:

zachęca Zofia Stanecka w serii Czytam sobie wydawnictwa Egmont. Troja. Historia upadku miasta to skrótowo i przystępnie opowiedziany oraz niebanalnie zilustrowany (duży plus za dbałość o ilustracje całej serii) przez Piotra Fąfrowicza najważniejszy mit heroiczny. Jak sobie przypominamy, traktuje o dziesięcioletniej walce Greków i Trojan, której przyczyna sięga intrygi patronki sporu Eris i jej złotego jabłka przeznaczonego dla najpiękniejszej. Wywołany przez nią konflikt przeobraził się w wojnę, a także podzielił bogów, którzy sprzyjali stronom sporu – część Menelaosowi, a część Parysowi. Dlaczego najpiękniejsza z kobiet – Helena – zyskała przydomek „Trojańska”? Miłość, zazdrość, pojedynki i rozważania nad okrucieństwem wojny, która zabiera najbliższych. To ciągle niestety aktualna refleksja o wojnie, która „jest jak huragan. Jak tornado. (…) Zostawia po sobie wypalone krainy. Zrujnowane miasta”. Może dzięki tego typu książkom starsi czytelnicy sięgną kiedyś do poematu Homera i przeczytają Iliadę w całości?

Przy okazji warto wspomnieć, że Czytam sobie to warty uwagi program wspierania czytelnictwa, w ramach którego wydawane są interesujące dzieci, a przy tym wartościowe teksty. Trzy poziomy zaawansowania wyznaczają: liczba użytych wyrazów, długość i złożoność zdań, a także stopniowanie trudności pod względem liczby użytych głosek. Troja to tekst z poziomu drugiego Składam zdania, zawiera ramki z wyrazami, które ułatwiają ćwiczenie czytania sylabicznego.

Do wspólnej lektury i rozmowy:

wciąga mistrz opowieści, który wielokrotnie potwierdził swój talent poszukiwacza, pisarza i przewodnika twórczych refleksji – Michel Piquemal. Jak sam mówi we wstępie do tomu Bajki filozoficzne. Świat mitologii z ilustracjami Agnieszki Malmon, do zgłębiania mitologii skłoniła go zafascynowana nimi córka. Wrażliwość i ogromny szacunek do młodego czytelnika, jego wolności i samodzielności sprawiają, że sam narrator staje się wspaniałym towarzyszem lektury. Napisane przez niego dwadzieścia osiem opowiadań podzielone zostały na dwa rozdziały: „Herosi i potwory” (o tych, którzy są dla nas wzorem jako ci, co stawili czoła trudnościom niesionym przez życie) oraz „Miłości, podstępy i zazdrość” (o miłości, która jest w centrum wielu historii). By stworzyć najbliższą pierwotnej wersję mitu, autor sięgnął do tekstów źródłowych, a opowiadając wskazuje na to, co wspólne tradycji starożytnej i judeochrześcijańskiej. W komentarzach znajdziemy odrobinę filozofii, a także interpretacji psychologicznej i literaturoznawczej. Wskazane zostały mitologiczne inspiracje twórców literatury „heroic fantasy”, (czyli np. „Harrego Pottera”, która podobnie jak wiele mitów pokazuje młodość jako czas, w którym próbuje się okiełznać wewnętrzny chaos). Nie brak uwag językoznawczych (związki frazeologiczne, które przetrwały do dziś), a nawet odniesień feministycznych (dlaczego tylko od Penelopy oczekiwano stałości i wierności?). W treści odnajdziemy wszystkie wspólne od wieków ludzkie sprawy: młodzieńczą fantazję i porywczość, odwagę i śmiałość, dojrzałość przejawiająca się w sile i wiedzy oraz miłość – tę zazdrosną, karmiącą się własnymi lękami oraz tę wydobywająca człowieka z niebytu i pozwalającą tworzyć trwałe więzi. Podkreślając, że szalona odwaga i chęć dorównania bogom pozwala na wielkie odkrycia, jako odważne i heroiczne widzi np. postaci ze świata nauki – Alberta Einsteina czy Marię Skłodowską-Curie. Pokazując różne wersje tego samego mitu, Michel Piquemal zachęca czytelników do odwagi i swobody w ich interpretacji.

c

Mity greckie dla dzieci w obrazkach

tekst i ilustracje: Nikola Kucharska

Wydawnictwo Nasza Księgarnia

c

c

Troja. Historia upadku miasta

Zofia Stanecka

ilustracje: Piotr Fąfrowicz

Wydawnictwo Egmont

Seria Czytam sobie

c

Bajki filozoficzne. Świat mitologii

Michel Piquemal

ilustracje: Agnieszka Malmon

Wydawnictwo Muchomor

c

c

Recenzuje: Joanna Maj-Kirsz – absolwentka polonistyki i filozofii, nauczycielka. Jest przekonana, że dobra literatura dedykowana dzieciom może przynieść wiele korzyści również dorosłym. Pisanie o niej sprawia jej satysfakcję i przyjemność. Lubi kawę, LP3 i poznawanie nowych miejsc. Spełnia się rodzinnie.