Polecamy książki dla juniorów – czy dobra opowieść detektywistyczna powinna mieć swojego kota?

Panuje przekonanie, że dobre kryminały piszą jedynie Szwedzi. Skandynawskie pochodzenie autora lub ilustratora, tajemnicze wypadki, ulubione słodycze i kot (najlepiej biały) to obowiązkowe składniki dobrej historii detektywistycznej dla juniorów. Całość warto przysłonić jesienną mgłą i uzupełnić pocztówką z Londynu czy Oxfordu. Ten typ książek sprzyja uważnej lekturze, a zagadki do rozwiązania pobudzają do myślenia. Składanie w całość licznych szczegółów wymaga zastosowania metod rozumowania logicznego.

„Oczywiście, że jest godny zaufania – powiedział Mikołaj. – Potrafi oszukać każdego”

Tak o Wilhelmie Łasicy wypowiedział się jeden z członków bandy złodziei, gdy pozostali zastanawiali się nad tym, czy przestępcy można wierzyć. Czy oszuka również prywatnego detektywa Sventona, bohatera serii autorstwa Åke Holmberga? Tym razem rzecz będzie się działa w Londynie, a pomocy potrzebuje lord Hubbard. Choć Ture Sventon mieszka w Sztokholmie i tam znajduje się jego biuro, odległość nie stanowi problemu, gdyż jest w posiadaniu arabskiego latającego dywanu. Ważne, by miał do dyspozycji ptysie, które doskonale nastrajają go do snucia planów.

Sventon ma hipotezę już na początku historii, ale nie wyklucza to nieprzewidzianych zwrotów akcji (ukazanych równolegle na mistrzowskich ilustracjach Svena Hemmela, wszak to seria Mistrzowie Światowej Ilustracji). Przygoda właśnie się rozpoczyna – detektyw  musi się przebrać, szajka szykuje porwanie dla okupu, a celem okazuje się Panna Polly – biały kot rasy angora. Mimo powagi sprawy książka jest zabawna, a efekt komizmu powstaje np. dzięki skontrastowaniu angielskiego poczucia humoru i flegmatyczności lorda z rzutkością i energią Sventona, który w podsumowaniu wyjaśni wszystkie posunięcia i ryzykowne zachowania.

 

„To będzie seria detektywistyczna dla dzieci, które doskonalą naukę czytania. Książki, których czytanie będzie dawało sporo radości, bo będą z dużą ilością humoru, z przymrużeniem oka. Chcę, żeby młodzi czytelnicy mieli przyjemność z czytania”

Kto jest autorem nowo otwartej serii, której kolejnych części możemy się spodziewać niebawem? Być może czytaliście już inne książki tego autora i rozpoznacie jego świetny styl. Chroniący swoją prywatność Sven Jönsson udzielił wywiadu: https://www.strefapsotnika.pl/tajemniczy-sven-jonsson-w-wywiadzie-dla-psotnika/, na podstawie którego można rozszyfrować, kim jest pisarz ukrywający się pod szwedzkim pseudonimem. To taki detektywistyczny chwyt, który skutecznie zachęca do sięgnięcia po dwie pierwsze części. Zatruty spinner opowiada o tajemniczej zarazie, która szerzy się w pewnej szkole, a Śliska sprawa o rozwiązywaniu zagadki związanej z kradzieżą lodowiska. Dlaczego woźna zabiera i oddaje spinnery? Co łączy pingwina przylądkowego z diamentami? Tytuł tej bardzo współczesnej serii to równocześnie powstała dosyć przypadkowo nazwa biura detektywistycznego, które zajmie się obydwoma sprawami. Feralne Biuro Śledcze tworzą wyraziści i zabawni bohaterowie: Agent Czajka, Boksi Roksi, Inspektor Zamęt oraz tropiący Kot Biurowy Biały.

Czytelnicy – jako bystrzy asystenci – zaangażowani w sprawę

Towarzysząc Czajce, Roksi i Zamęt mają szansę wiele się nauczyć i samodzielnie wykonywać detektywistyczną robotę. Praca detektywa polega na obserwacyjnej pracy w terenie, czyli robieniu rozeznania, zapamiętywaniu szczegółów, sprawdzaniu śladów i poszlak, a w końcu łączeniu faktów i stawianiu hipotez. Agent Czajka założył biuro, by pomagać innym – sprawę lodowiska potraktował jako zlecenie własne realizowane w interesie społecznym. Zapisuje informacje w notesie, bo lubi odporny na wirusy i hakowanie papier, a sprawozdania najlepiej pisze mu się z tabliczką czekolady. Detektyw przestrzega kilku zasad, m.in. nigdy nie zdradza, przez kogo został zatrudniony. Przygody FBŚ są dedykowane już siedmioletnim juniorom. Dzięki dużej czcionce świetnie nadają  się do samodzielnego czytania (a także pisania, bo w interaktywnych sekcjach czytelnicy zostają wciągnięci w prace zespołu detektywów). Poręczny format łatwo zabrać ze sobą, a poza tym tomiki są bardzo starannie wydane i świetnie zilustrowane przez Zosię Dzierżawską, która „lubi krwawe kryminały i ostre ołówki”. Niewymuszone poczucie humoru (szkoła, w której na wszelki wypadek i z góry wszystko jest pozabraniane), zabawne gry słów w obrębie detektywistycznego żargonu i poważne traktowanie młodych czytelników na pewno znajdą ich uznanie.

„Jak dobrze, że nie masz telewizora”

bo Cześć, Ziemio! Anny Fiske to zdecydowanie lepsza detektywistyczna rozrywka. Przełożona z norweskiego wyszukiwanka na mapach świata to jakby skrzyżowanie Map i Mamoko Mizielińskich. Zagadkowe komiksowe rysunki umieszczone zostały na wszystkich kontynentach, morzach i oceanach – od Montrealu, przez Lyon, Norylsk, Ćennaj aż do Mogadiszu. Pełne ciekawych postaci mapy bardzo obrazowo przybliżają zagadnienie stref czasowych. Kim są, co robią i skąd pochodzą bohaterowie: kapitan Bones, krowa Yvette, Daria, Bubba i Wibha? Poza nimi do poznania wielu innych, którzy nie zostali przedstawieni na wstępie: Borys, Einar, Maria i niedźwiedzica Daria. Za pomocą wskazówek można ich wytropić i zlokalizować w konkretnych miejscach na Ziemi. Na każdej rozkładówce pytania i mnóstwo materiału do wymyślania własnych. Czy widzisz stwora wyłaniającego się z muszli ślimaka? Jak myślisz, dlaczego pies strofuje pana w fotelu? Co przypominają chmury nad Atlantykiem? Czy i w tej książce znajdzie się kot? Można czytać historię konkretnych bohaterów, śledząc ich przygody i to, co robią w ciągu całej doby lub obserwować równolegle wiele miejsc na kuli ziemskiej, składając je w całość jak jedną wielką układankę (na mapie jest też postać układająca puzzle i szukająca brakującego kawałka). Z Cześć, Ziemio! warto dosłownie „pojechać okrężną drogą”!

 

 

Ture Sventon w Londynie

Åke Holmberg

ilustracje: Sven Hemmel

tłumaczenie: Justyna Czechowska

Seria: Mistrzowie Światowej Ilustracji

Wydawnictwo Dwie Siostry

 

Zatruty Spinner

Sven Jönsson

Ilustracje: Zosia Dzierżawska

Wydawnictwo Bajka

 

 

Śliska sprawa

Sven Jönsson

Ilustracje: Zosia Dzierżawska

Wydawnictwo Bajka

 

 

Cześć, Ziemio!

tekst i ilustracje: Anna Fiske

tłumaczenie: Aleksandra Grobelna

Seria: Cześć, świecie!