Zwykle piszemy o książkach dla dzieci, których lektura może sprawić przyjemność również rodzicom; dziś odwrotnie – książka dla dorosłych (a także młodzieży), która może przynieść korzyści dzieciom dzięki temu, jak wpłynie ona na dorosłych. Proponujemy niezwykłą, bezprecedensową i oryginalną “Książkę do zrobienia” Aleksandry Cieślak. Jak sugeruje tytuł to dzieło niegotowe, książka którą się współtworzy, książka warsztatowa, która jest inspiracją do własnej twórczości. To obszerny zestaw praktycznych ćwiczeń wyobraźni zawarty w roboczej wersji książki pozbawionej m.in. tradycyjnej okładki. Nowa publikacja wydawnictwa Dwie Siostry skłania do pytania o to, jak to jest z naszą kreatywnością, wyobraźnią, fantazją i odwagą tworzenia, których oczekiwalibyśmy od dzieci. W licznych przypisach znajdziemy mnóstwo humorystycznie ujętych inspiracji – po kolejnych stronach przechadzają się i wypowiadają filozofowie, pisarze, malarze, psychologowie. Może ich myśli staną się źródłem natchnienia.

Jaki w ogóle jest cel sztuki? Jeden z motywów przywołanych przez autorkę to „Tworzyć, by lepiej poznać siebie”, stąd zachęca ona do poszukiwań źródeł własnej artystycznej aktywności. Jej propozycje bywają odważne i zabawne, ale też dziwne i zaskakujące (np. za pomocą plam, kresek i linii opowiedzieć o randce lub porządkach w szafie). Ale spokojnie – nie ma tu żadnego przymusu. Nie na wszystko musimy być od razu gotowi. Do wykonania niektórych twórczych zadań potrzebny jest odpowiedni nastrój – by go wywołać warto skorzystać z przypisów muzycznych odsyłających do utworów, których warto posłuchać. W książce znajdziemy ćwiczenia językowe i stylistyczne, ale przede wszystkim takie, które otwierają, zachęcają do zmiany perspektywy, do przyjrzenia się sobie z bliska (np. gdy przy użyciu liter A (ja), P (praca) oraz C (czas wolny) badamy balans we własnej życiowej przestrzeni). Praca wkładana w zapełnianie kolejnych stron książki zwiększa naszą świadomość zarówno jako kreatywnego twórcy, ale i wrażliwego odbiorcy.

Książka do zrobieniaKsiążka Oli Cieślak pokazuje proces tworzenia od kuchni i umożliwia aktywne w nim uczestniczenie. Od poszukiwań natchnienia (zachęca do obserwowania i słuchania tego, co dzieje się wokół), przez rozważania o geście (czyli czymś widzialnym, z użyciem ciała i emocji, które autor próbuje wyrazić na kartce), literach (mogą mieć różne usposobienia i siłę głosu – wielkie krzyczą, a małe szepczą) i czcionkach (odróżniane od fontów!), po relacje między słowem i obrazem. Wymieszanie tych wszystkich składników to książka, czyli „spotkanie świata duchowego ze światem materialnym”. By autorska wizja mogła się zmaterializować potrzebni są jeszcze jej realizatorzy. Przy tej okazji poznajemy kapitałkę i szyldzik, projektujemy ex libris oraz zastanawiamy się nad tym, czego szukamy w książkach oraz których autorów cenimy. „Sposób, w jaki opisujesz otaczający Cię świat, pokazuje, jak go postrzegasz” – autorka proponuje ćwiczenia z poszukiwania słów oraz rozumienia ich znaczeń. Wspomina też o kompozycji – jedna z plastycznych propozycji, która szczególnie mnie zaciekawił to: „Pomyśl o swoim następnym dniu. Czy widzisz go jako kompozycję otwartą, czy zamkniętą. Narysuj to”.

„Książka do zrobienia” odniosła duży sukces – została wyróżniona BolognaRagazzi Award for Art Books przyznawanej podczas Międzynarodowych Targów Książki w Bolonii, czyli największych i najważniejszych na świecie targach książki dla dzieci i młodzieży. Nagroda ta, porównywana do filmowych Oskarów, przyznawana jest za najciekawszą pod względem graficznym i edytorskim książkę dla dzieci i młodzieży.  Wyróżnienia w kategorii „książki artystyczne” zostały w tym roku przyznane po raz pierwszy, dlatego pretendowały do niego tytuły z ostatnich 10 lat. Z uwagi na tak ogromną konkurencję Aleksandrze Cieślak należą się OGROMNE (tak, te litery krzyczą!) wyrazy uznania! Przy okazji warto podkreślić, że wydawcy literatury dla dzieci mają ogromny udział w ochronie naszego dziedzictwa kulturowego i szerzeniu wiedzy o nim.

.

Książka do zrobienia

.

Książka do zrobienia

Tekst i ilustracje: Aleksandra Cieślak

Wydawnictwo Dwie Siostry

c

c

recenzuje: Joanna Maj-Kirsz – absolwentka polonistyki i filozofii, nauczycielka. Jest przekonana, że dobra literatura dedykowana dzieciom może przynieść wiele korzyści również dorosłym. Pisanie o niej sprawia jej satysfakcję i przyjemność. Lubi kawę, LP3 i poznawanie nowych miejsc. Spełnia się rodzinnie.


Discover more from Juniorowo

Subscribe to get the latest posts sent to your email.