Słuchawki dla juniora – jakie wybrać, żeby słuchanie było przyjemnością i nie szkodziło uszom?

Jeszcze kilka lat temu marzeniem dorastającego juniora była wieża stereo plus możliwie największa kolekcja muzyki zgromadzonej na płytach CD. Jednak wraz z rozwojem internetu i cyfrowych technologii magazynowania i przesyłania muzyki zmieniły się preferencje młodzieży (i dorosłych również). Zestawy hi-fi systematycznie tracą na znaczeniu, a najpopularniejszym urządzeniem do słuchania muzyki stały się słuchawki.

 

Popularność słuchawek wynika przede wszystkim ze sposobu gromadzenia muzyki. Młodzi ludzie słuchają jej bezpośrednio z internetu, do czego służy im telefon wraz z dołączonymi słuchawkami, niestety przeważnie przeciętnej jakości. Czy to dobrze? I tak i nie. Z jednej strony zasoby Spotify, Deezer, Tidal czy YouTube oferują natychmiastowy dostęp do dowolnego gatunku, albumu i wykonawcy, z drugiej – jakość strumienia mp3. ma się nijak do tej, którą zapewniały zestawy hi-fi. A jednak wygoda użytkowania sprawiła, że jakość odtwarzanej muzyki zeszła na drugi plan.

Jednak największą wadą słuchawek nie jest gorsza jakość muzyki, ale ryzyko uszkodzenia słuchu, zwłaszcza ludzi młodych, u których organ słuchu jest jeszcze delikatny i bardziej podatny na urazy. Słuchawki mogą uszkodzić słuch na dwa sposoby. Pierwszym jest zbyt wysokie natężenie dźwięku. Relatywnie niewielkie głośniki słuchawek znajdują się bardzo blisko błony bębenkowej, przez co mogą generować dźwięki o natężeniu dochodzącym do stu decybeli, a już natężenie powyżej osiemdziesięciu decybeli niekorzystnie wpływa na zdrowie. Drugi rodzaj zagrożenia spowodowany jest długotrwałym zamknięciem kanału usznego, w którym wzrasta temperatura i wilgoć, co powoduje szybkie namnażanie się flory bakteryjnej. A to już prosta droga do zapalenia ucha – bardzo bolesnego i grożącego utratą słuchu.

Pomimo tych zagrożeń słuchawki mogą zapewnić wiele fantastycznych doznań, jeśli tylko zachowamy rozsądek w ich użytkowaniu. Przyjrzyjmy się więc ich rodzajom i na konkretnych przykładach omówmy, w jaki sposób posługiwać się nimi, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia słuchu.

Słuchawki dziecięce

Są to słuchawki zaprojektowane specjalnie dla juniorów, a wyróżnia je fabryczne ograniczenie głośności. Np. słuchawki JBL JR300 nie zagrają głośniej niż 85 decybeli, dzięki czemu rodzice mają pewność, że ich dziecko nie przesadzi z poziomem głośności. Dodatkowymi zaletami tego modelu są: miękki pałąk oraz poduszki a także niewielka waga, dzięki czemu słuchawki będą po prostu wygodne. Słuchawki dostępne są w wersji bez kabla (JR300BT).

Słuchawki douszne i dokanałowe

Używanie tych słuchawek najbardziej naraża na uszkodzenie słuchu, dlatego zdecydowanie nie polecamy ich dzieciom. Niestety właśnie takie słuchawki są powszechnie dołączane do telefonów.

Słuchawki douszne to fasolki, które osadzamy w małżowinie usznej, ale nie wciskamy głębiej. Słuchawki dokanałowe trafiają do kanału usznego. Ich niewątpliwą zaletą jest tłumienie hałasu otoczenia, ponieważ gumowe kołnierze szczelnie zamykają kanał. Dzięki temu muzyki można słuchać ciszej nawet w hałaśliwych miejscach. Jednak istnieje ryzyko, że dziecko zrobi głośniej, gdy usłyszy swoją ulubioną piosenkę, a te słuchawki nie mają już limitu decybeli. A poza tym szczelnie zamknięty kanał słuchowy grozi namnożeniem flory bakteryjnej, o czym pisałem wyżej.

Zaletą słuchawek dousznych i dokanałowych jest ich niewielki rozmiar oraz minimalne ryzyko wypadnięcia w czasie uprawiania sportu, dlatego są to ulubione słuchawki osób aktywnych.

Słuchawki nauszne i wokółuszne

To słuchawki klasyczne: dwa głośniki połączone pałąkiem (plus kabel, choć coraz popularniejsze stają się słuchawki bezprzewodowe, o czym poniżej). Różnią się one sposobem przylegania do uszu. Słuchawki nauszne są nieco mniejsze i opierają się na uchu, natomiast słuchawki wokółuszne całkowicie zakrywają ucho, które mieści się wewnątrz obudowy głośników. Te drugie lepiej tłumią hałasy z zewnątrz, bo ucho jest całkowicie zakryte. Słuchawki nauszne są za to mniejsze, co ma znaczenie, gdy nosimy je ze sobą.

Słuchawki zamknięte, półotwarte i otwarte

Ten podział dotyczy słuchawek nausznych i wokółusznych. W słuchawkach zamkniętych obudowa głośnika nie ma żadnych otworów, przez co szczelnie zamyka ucho. Dzięki czemu takie słuchawki niwelują hałasy docierające z zewnątrz i sprawdzają się przede wszystkim poza domem. Ich wadą jest wspomniany już przeze mnie problem ze wzrostem temperatury i wilgotności ucha, choć nieco mniejszy niż w przypadku słuchawek dokanałowych. Słuchawki otwarte mają otwory w obudowie głośników zapewniające wentylację uszu, ale nie ograniczają hałasu, dlatego najlepiej używać ich w domu. Słuchawki półotwarte to stopień pośredni – częściowo uszczelniają ucho, dzięki czemu hałas jest tłumiony przy zapewnionej wentylacji. Słuchawki nauszne są najczęściej zamknięte, natomiast otwarte i półotwarte spotyka się raczej wśród słuchawek wokółusznych.

Słuchawki z aktywną redukcją szumu

To słuchawki, które wyposażone są w niewielkie mikrofony „nasłuchujące” dźwięki otoczenia i niwelujące je poprzez wytwarzanie dźwięków w przeciwfazie. Jak to wygląda w praktyce? Gdy je zakładamy, następuje efekt WOW – przestajemy słyszeć otoczenie. Znika warkot samochodów, szum pędzącego pociągu czy lecącego samolotu. Otacza nas niemal zupełna cisza, dzięki czemu możemy delektować się naszą ulubioną muzyką bez potrzeby zbytniego podgłośnienia.

Słuchawki idealne? Nie do końca. Po pierwsze trzeba je ładować (większość słuchawek zapewnia od 10 do 20 godzin słuchania), po drugie audiofile kręcą nosem, że redukcja hałasu zniekształca muzykę, a po trzecie całkowita izolacja powoduje zagrożenie, gdy nie usłyszymy np. nadjeżdżającego auta lub ryzyko przegapienia pociągu, bo nie dotarł do nas komunikat o jego odjeździe. Dlatego niektóre modele słuchawek mają regulację poziomu redukcji hałasu i gdy chcemy mieć kontakt z otoczeniem, możemy wybrać mniejszą siłę tłumienia dźwięków z zewnątrz.

Słuchawki bezprzewodowe

Obecnie każdy rodzaj słuchawek można kupić w wersji bez kabla, a muzyka dociera do nich poprzez łącze bluetooth. Takie słuchawki są bardzo wygodne, o czym wiedzą wszyscy walczący z zaplątanymi kabelkami, ale trzeba pamiętać o ich ładowaniu.

Słuchawki ze sterowaniem

To charakterystyczne zgrubienie na kablu mieszczące przyciski i niewielki mikrofon. Dzięki niemu możemy przeskakiwać pomiędzy utworami, regulować głośność a także odbierać połączenia telefoniczne. Również słuchawki bezprzewodowe na ogół mają tę funkcję, a przyciski są umieszczone na obudowie jednego z głośników. To bardzo wygodne rozwiązanie, gdy słuchamy muzyki z telefonu.

---

Jakie słuchawki wybrać? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Każde ucho jest inaczej zbudowane i słuchawki, które na jednym leżą jak ulał, inny będzie odczuwał jako niewygodne. Każdy z nas słyszy muzykę trochę inaczej: jeden woli dużo basu, inny dużo dźwięków wysokich itp. itd. Dlatego wybierając słuchawki powinniśmy je najpierw wypróbować.

Trzeba się też zastanowić, w jakich okolicznościach junior będzie ich używał. Jeśli w domu, to warto kupić wokółuszne słuchawki półotwarte lub otwarte – one zapewnią największy komfort słuchania i najmniej narażają na uszkodzenia narządu słuchu. Jeśli poza domem, wybieramy słuchawki lekkie, składane i dobrze tłumiące dźwięki otoczenia. Warto zainwestować w słuchawki bezprzewodowe, dzięki czemu unikniemy problemu plączących się kabli. Bardzo dobrym rozwiązaniem są słuchawki z aktywną redukcją hałasu, niestety ich cena jest wyższa, niż słuchawek pozbawionych tej funkcji.

Ale bez względu na rodzaj słuchawek powinniśmy nauczyć juniora przestrzegania dwóch żelaznych zasad: należy słuchać niezbyt głośno oraz robić przerwy, aby ucho mogło odpocząć. Najlepiej po każdych 45 minutach słuchania odkładamy słuchawki na kwadrans. Jeśli junior będzie przestrzegać tych zasad, mocno ograniczy ryzyko uszkodzenia słuchu i będzie cieszył się spektakularnej jakości dźwiękiem, zwłaszcza w porównaniu do równie popularnych wśród młodzieży, niewielkich głośników bezprzewodowych.

Foto: Wojciech Musiał