Ołówek i kredki to obowiązkowe elementy szkolnej wyprawki. Zanim wybierzemy je dla naszych juniorów, warto dowiedzieć się, czym różnią się między sobą poszczególne ich rodzaje, dlaczego nauczyciele wymagają często i kredek ołówkowych, i świecowych, no i jak to jest z ołówkami – od razu uchylę rąbka tajemnicy: nie wszystkie są takie same. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę wybierając kredki i ołówki dla młodszego i starszego ucznia.

Dla dzieci, które lubią rysować i dla tych, które nie lubią

W naszym teście kredek i ołówków wzięli udział: 7-letnia Marysia i 11-letni Tymon. Oraz mama, weryfikująca spostrzeżenia i wnioski młodych testerów. Marysia uwielbia rysować, robi to bardzo często, tworzy używając różnych technik i przyborów. Potrafi dostrzec i poczuć różnice między poszczególnymi rodzajami kredek. Są one dla niej ważne, ponieważ często ich używa i potrzebuje dobrych narzędzi, które będą wspierały jej plastyczną pasję i poszerzały możliwości jej rozwijania. Tymon nie przepada za rysowaniem. Ma ciekawe pomysły, ale sama czynność rysowania nie jest dla niego wielką frajdą. Dla dzieci, dla których rysowanie jest raczej obowiązkiem niż przyjemnością, odpowiedni dobór kredek i ołówków ma również ogromne znaczenie. Źle wybrane – zniechęcą jeszcze bardziej, dobrej jakości właściwie dobrane mogą zachęcić do próbowania. “Jakie fajne, wyraźne kolory” – zauważył Tymon wybierając kredki, które chciał wypróbować. I spędził kolejną godzinę w skupieniu rysując. Wśród zdjęć na końcu artykułu jest jedno przedstawiające jego dzieło. Jak na kogoś, kto nie przepada za rysowaniem… a zresztą – sami zobaczcie.

Kredki ołówkowe i ołówki

Wśród kredek ołówkowych oraz ołówków znajdziemy wiele różnych opcji, które dostosowują je do potrzeb i umiejętności dziecka, a także do wykonywanych zadań. Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że wszystkie są do siebie podobne, wcale tak nie jest. Oto najważniejsze różnice:

Wytrzymałość

Zarówno w przypadku ołówków, jak i kredek jedną z podstawowych istotnych cech, jakie trzeba wziąć pod uwagę jest ich wytrzymałość na złamania. Dotyczy to zarówno grafitu, jak i oprawki. Oprawki najczęściej są wykonane z drewna, ale są też dostępne kredki bezdrzewne (np. Giotto Elios) – są one bardziej odporne na złamanie, poza tym łatwiej się je temperuje. Drewniane oprawki kredek dobrej jakości są również wytrzymałe, ale te najtańsze już niekoniecznie. Wynika to między innymi z gatunku drewna, z którego zrobione są oprawki.

Na wytrzymałość barwnego sztyftu w kredce mają wpływ dwie rzeczy. Po pierwsze: jakość użytych do produkcji składników, co jest oczywiste. Po drugie zaś: nasycenie pigmentem. Dlaczego? Otóż dzieci (szczególnie te młodsze) lubią żywe, wyraziste kolory. Kiedy rysują kredkami, próbują takie właśnie kolory uzyskać. Kredki dobrej jakości, z wysoką zawartością pigmentów dają pożądany efekt bez konieczności mocnego nacisku. Kredki o niższym “napigmentowaniu” dają jaśniejsze, mniej soczyste barwy, dziecko więc odruchowo mocniej przyciska kredkę, co często kończy się jej złamaniem.

kredki

Grubsze czy cieńsze?

Mamy do wyboru ołówki i kredki grubsze i cieńsze. Grubsze są wygodniejsze dla młodszych dzieci, które wciąż ćwiczą prawidłowy chwyt pisarski. Szczególnie jeśli oprócz większej średnicy kredka ma też inne udogodnienia, o których za chwilę. Starsze dzieci chętniej sięgają po ołówki i kredki klasyczne, czyli te cieńsze. Kupując kredki czy ołówki grubsze, pamiętajmy o zakupie temperówki z otworem o odpowiedniej średnicy.

Warto też zwrócić uwagę na grubość samego grafitu. W dobrej jakości kredkach i ołówkach znajdziemy na opakowaniu informację o średnicy grafitu, może to być 3 mm (np. Giotto Colors 3.0) albo nawet ponad 4 mm (w ołówkach Lyra Groove Natural Grip grafit ma średnicę 4,3 mm). Grubszy grafit wart jest polecenia szczególnie dzieciom młodszym, którym często zdarza się mocno przyciskać ołówek czy kredkę.

Okrągłe, trójkątne, czy sześciokątne?

Kredki i ołówki występują w oprawach o przekroju okrągłym, sześciokątnym lub trójkątnym. Trójkątna oprawka ułatwia dziecku prawidłowe ułożenie palców. Nasza młodsza testerka – Marysia – podkreśla, że trójkątne kredki są dla niej po prostu wygodne, a najbardziej te grubsze. Wśród ołówków i kredek, które testowaliśmy były też takie, które na oprawce miały niewielkie wgłębienia. To także udogodnienie ułatwiające wygodny chwyt i prawidłowe ułożenie palców.

Miękkie czy twarde?

Ołówki mają oznaczenia twardości grafitu. Grafit twardy – oznaczenia H z cyfrą (np. 3H) – im wyższa cyfra, tym twardszy grafit. Ołówki twarde sprawdzą się przy precyzyjnych szkicach i rysowaniu drobnych elementów, w rysunku technicznym oraz na lekcjach geometrii. Twardy grafit pozostawia cienką linię i pozwala na przedstawienie nawet drobnych szczegółów. Ołówki miękkie mają oznaczenia B z cyfrą (np. 4B) – im wyższa cyfra, tym bardziej miękki grafit. Pozostawiają wyraźny mocny ślad, często używane są do cieniowania, szkicowania. Są jeszcze ołówki z oznaczeniem HB – to ołówki średniej twardości, najbardziej popularne i uniwersalne – nadają się zarówno do rysowania podczas lekcji geometrii, jak i do szkiców na plastyce.

ołówki

Kredki również bywają różnej twardości. Te szkolne podstawowe zestawy to zazwyczaj średnie lub twarde, ale pomiędzy poszczególnymi rodzajami można wyczuć różnice. Kredki twarde, podobnie jak ołówki, pozwolą oddać więcej drobnych szczegółów, bardziej miękkie lepiej sprawdzą się przy kolorowaniu, cieniowaniu, zostawiają też bardziej intensywny ślad. Są też kredki akwarelowe – te są bardzo miękkie, suną po papierze wręcz aksamitnie i mają jeszcze jedną niezwykłą właściwość – można nimi rysować jak zwykłymi kredkami, albo użyć wody i mokrym pędzelkiem rozmyć rysunek, co daje efekt podobny do malowania farbami akwarelowymi.

Dla młodszych dzieci polecam ołówki i kredki bardziej miękkie. Siedmio- czy ośmiolatki wolą soczyste, mocne kolory i wyraźny ślad, gdy rysują. Trudno to osiągnąć twardym ołówkiem czy kredką, co powoduje frustrację i niezadowolenie, a dzieci łamią kredki i ołówki mocno przyciskając je do kartki. Starsi uczniowie potrafią już określić swoje potrzeby i upodobania – niektórzy wolą delikatne barwy i precyzyjne linie twardych kredek, inni preferują miękkie o wyrazistym śladzie, a dla jeszcze innych nie ma to większego znaczenia, za to cenią sobie bogatszą paletę kolorów.

Gama kolorów

Podstawowy zestaw szkolny to 12 kolorów kredek. Tyle wystarczy, by wykonać dobry rysunek. Dzieci jednak chętnie sięgają po zestawy większe i zwracają uwagę na kolory niestandardowe, takie jak “ciałowy” (to określenie Marysi dla koloru imitującego barwę ludzkiej skóry), srebrny, złoty czy biały. Tymon chętnie sięgnął po kredki Giotto Stilnovo Bicolor – jest ich 12, ale każda jest dwukolorowa – połowa kredki ma jeden kolor, drugi jej koniec zaś jest innego koloru. Dzięki temu w pudełku z dwunastoma kredkami mieszczą się 24 kolory, niektóre bardzo oryginalne.

Pastele

Pastele dzielą się na suche i olejne. Pastele suche przypominają trochę kredę. Rysunek nimi wykonany można rozcierać, tworząc ciekawe przejścia kolorystyczne i delikatne efekty. Tworzone nimi rysunki są delikatne i nietrwałe, dlatego profesjonaliści zawsze utrwalają je odpowiednimi preparatami. Pastele olejne oprócz pigmentu mają w swoim składzie glinkę oraz wosk i olej, dzięki którym pigment mocno trzyma się podłoża. Rysuje się nimi miękko i gładko. Można nakładać warstwy jedne na drugie mieszając w ten sposób kolory i uzyskując ciekawe efekty. Tę cechę pasteli olejnych bardzo doceniła Marysia, która lubi eksperymentować i często poszukuje nowych możliwości wyrazu swoich plastycznych pomysłów.

Kredki świecowe

Kredki świecowe są bardziej miękkie od ołówkowych, a ze względu na swoją grubość świetnie sprawdzają się przy dużych rysunkach nie wymagających drobnych szczegółów. Dlatego chętnie posługują się nimi młodsze dzieci, których rysunki są bardziej schematyczne, a prowadzenie kredki bardziej “zamaszyste”. Pokrycie kolorem większej płaszczyzny kredką świecową nie wymaga tyle pracy, co w przypadku znacznie cieńszych i twardszych kredek ołówkowych. Dlatego w szkolnej wyprawce kredki ołówkowe i świecowe dobrze się nawzajem uzupełniają.

Czy jakość kredek jest ważna dla dziecka?

Próbowaliście kiedyś pokroić coś tępym nożem? Albo zrobić sobie makijaż cieniem, który wciąż się rozsypuje i tuszem, który ma grudki? A co z komputerem, który wciąż się zawiesza? Frustrujące, prawda? Narzędzia i przybory, których używamy na co dzień mogą ułatwiać pracę, lub ją utrudniać, mają bezpośredni wpływ na tempo i sprawność wykonania zadania. Oraz oczywiście na jakość efektu końcowego, co przekłada się na nasze poczucie satysfakcji z wykonanej pracy oraz na motywację do dalszego działania. Kiedy narzędzia utrudniają nam pracę, zwykle pierwszym pragnieniem jest zmienić je na lepsze – lepszej jakości, bardziej niezawodne. Chcemy, żeby nasz wysiłek był efektywny.

U dzieci jest dokładnie tak samo. Tyle, że ich narzędzia pracy są inne – to ołówki, kredki, farby, pędzle itd. Ich jakość wpływa nie tylko na to, jak łatwo i wygodnie się dziecku pracuje, ale też na to, jak się czuje ze swoją pracą: czy jest zadowolone z jej efektu i czy ma motywację do dalszych działań. Warto wziąć to pod uwagę kupując wyprawkę szkolną.

Wybierając kredki dla juniorów zastanówmy się chwilę, czego potrzebują nasze dzieci, jakimi przyborami lubią pracować i jakie zadania będą realizować za ich pomocą. Dla młodszych dzieci polecamy ołówki i kredki grubsze, trójkątne, raczej miękkie o intensywnych nasyconych kolorach. Profilowana oprawka ułatwiająca prawidłowe ułożenie palców będzie dodatkowym udogodnieniem. Robiąc zakupy dla starszych juniorów, zapytajmy ich o zdanie i przedstawmy różne możliwości – to pomoże dobrać przybory odpowiednio do potrzeb.

A oto fotorelacja z testowania kredek i ołówków przez zespół Juniorowa:

Artykuł powstał we współpracy z Fila Polska – polskim przedstawicielem włoskiego koncernu Fila o 100 letnim doświadczeniu w segmencie artykułów artystycznych.