Książka Renaty Piątkowskiej jest kolejną pozycją wartościowej serii Wojny Dorosłych – Historie Dzieci wydawanej przez Literaturę. Ukazują się w niej opowieści podejmujące niełatwe tematy zła, niesprawiedliwości, walki i śmierci. Teksty, z którymi nie można zostawiać dzieci samych, ale także ich przed nimi ukrywać. Która to Malala? to historia niezwykłej pakistańskiej dziewczynki, najmłodszej laureatki Pokojowej Nagrody Nobla (z 2014 roku). Dużym atutem książki są sugestywne ilustracje Macieja Szymanowicza. Opatrzone ważnymi fragmentami tekstu sprawiają, że pewne słowa nabierają głębszego znaczenia, że trzeba się przy nich zatrzymać. Napastnik wyjął broń, czarnego kolta 45. Wymierzył i strzelił Malali w twarz. To słowa jednego z talibów, chcącego pozbyć się dziewczyny, która nie poddała się zakazowi chodzenia do szkoły.
Reporterski portret Malali łączy w sobie różne style; zawiera zapis internetowego czatu, na podstawie którego można wnioskować, jak sprawę Malali postrzegają inni. Znajdziemy w nim także także fragmenty bloga, który na prośbę dziennikarza BBC jedenastoletnia Malala zaczęła pisać w 2009 r. Ponadto mamy szansę poznać opowieści, których słuchają pakistańskie dzieci, co przybliża inny krąg kulturowy. Dzięki wtrąceniu baśni, czytelnik ma szansę przeniesienia się do Mingory. Co ciekawe, dziewczynki w Pakistanie zanurzone są w (pop)kulturze zachodniej (słuchają piosenek Justina Biebera, ekscytują się sagą Zmierzch), ale jednocześnie chętnie bawią się w przygotowywanie panny młodej do ślubu, najpewniej zaaranżowanego przez rodziców. W Anglii, dokąd ze względów bezpieczeństwa przeprowadza się cała rodzina Yousafzai, Młode dziewczyny pracują w zawodach, o których nam się nawet nie śniło (…) Tutaj młodzi ludzie spacerują, trzymając się za ręce.
Jak rozmawiać z dziećmi o niepokojących wiadomościach ze świata
W jednej z baśni opowiadanych przez babcię, tej o malowanym szakalu, Malala dostrzega siebie… Rozważa swoje życiowe role oraz odpowiedzialne zadania, którym stara się sprostać. Skoro wszyscy wokół postrzegają ją jako odważną, czy ma prawo być przerażona i bać się na samo wspomnienie zamachu? Kim tak naprawdę jest? Córką Ziauddina Yousafzai? Blogerką o pseudonimie Gul Makai? Jedną z najbardziej wpływowych osób na świecie, przemawiającą na konwencji ONZ? Dziewczynką tęskniącą za ojczyzną, szkołą i przyjaciółkami?
Poznając Malalę nie sposób pominąć roli rodziców, a szczególnie taty, który zachęcał córkę do szczytnego, ale ryzykownego i niebezpiecznego działania. Budzi to refleksję na temat granic oddziaływania rodziców – czy mają oni prawo popychać dziecko do obrony swoich wartości i praw nawet za cenę zdrowia i życia? Czy inna, mniej bezpośrednia forma informowania świata o talibach, zakazującym dziewczynkom uczenia się, miałaby aż taką siłę rażenia? Opowieść o Malali to feministyczna książka nie tylko dla dziewczyn. Bo choć nastolatka początkowo walczyła o prawo do edukacji dla siebie i innych uczennic pakistańskich szkół, w naturalny sposób zasięg jej postulatów objął dzieci w ogóle. By zrealizować swoje cele zamierza zostać premierem. 12 lipca, dzień urodzin jednej z najodważniejszych dziewczynek, został ogłoszony Dniem Malali.
Trzeba dużych umiejętności autorskich, wyczucia i znajomości sposobu percepcji młodego czytelnika, by taką dramatyczną historią go zaciekawić i zainspirować, a nie tylko przerazić. Niewątpliwie za to należą się autorce wyrazy uznania.
c
autor: Renata Piątkowska
ilustracje: Maciej Szymanowicz
Wydawnictwo Literatura
Książka nominowana do Nagrody Literackiej Polskiej Sekcji IBBY – Książka Roku 2015
Książka znalazła się na liście 15 najlepszych książek roku 2016 według Juniorowa
c
recenzuje: Joanna Maj-Kirsz – absolwentka polonistyki i filozofii, nauczycielka. Jest przekonana, że dobra literatura dedykowana dzieciom może przynieść wiele korzyści również dorosłym. Pisanie o niej sprawia jej satysfakcję i przyjemność. Lubi kawę, LP3 i poznawanie nowych miejsc. Spełnia się rodzinnie.
c
c
Twój komentarz może być pierwszy