Każdy z nas ma zapewne swoje symbole naszego kraju. Wśród nich z pewnością nie zabraknie ani Wawelu, ani Kolumny Zygmunta, ani muzyki Fryderyka Chopina. Ale jeśli się dobrze wgryźć w temat, okazuje się, że nasz kraj mogą symbolizować ludzie i rzeczy nieco mniej oczywiste.

Na przykład artysta Paweł Althamer znany z happeningu, w którym ubrał grupę ludzi w złote kombinezony i wysłał samolotem do Brukseli. Albo Gosia Baczyńska, najbardziej znana w świecie projektantka mody z Polski. A może symbolem Polski jest czekolada z fabryki Wedla? Albo coroczne inscenizacje bitwy pod Grunwaldem? Ewentualnie kolejka na Kasprowy Wierch?

Takie przykłady proponuje Anna Skowrońska w książce Alfabet polski wydawnictwa Muchomor. Jak można się domyślić, symbole uporządkowane są alfabetycznie. Jest wśród nich i Wawel i warszawska starówka, jest Chopin i Kopernik, jest orzeł biały i Alfabet polskiświęto 11 listopada, czyli to, co pierwsze przychodzi nam do głowy, gdy myślimy o naszym kraju. Ale Skowrońska uzupełnia tę listę o wybory zaskakujące: opowieści o Thorgalu Grzegorza Rosińskiego, dzięki którym Polska weszła do pierwszej ligi światowego komiksu. Złota Żaba, czyli główna nagroda festiwalu Camerimage, jedynego na świecie festiwalu operatorów filmowych. Polscy lotnicy, którzy walnie przyczynili się do wygrania Bitwy o Anglię. Stadion Narodowy, na którym rozgrywa się zawody sportowe o randze co najmniej europejskiej.

Lista symboli Polski wg Skowrońskiej zawiera pięćdziesiąt cztery hasła. Za jej podstawową wartość uważam to, iż znakomicie uświadamia nam, jak bogaty jest nasz kraj w ludzi, rzeczy i zjawiska, z których możemy być szczerze dumni. Co więcej, książka skłania nas do zastanowienia się nad naszymi własnymi symbolami Polski. Nic nie stoi na przeszkodzie byśmy, zainspirowani ta książką, stworzyli własną listę rzeczy definiujących nasz kraj. Najlepiej wspólnie, w rodzinnym gronie, dyskutując i spierając się o nasze wybory. Może sporządzenie takiej listy stanie się pretekstem do szczerej, ale spokojnej rozmowy o tym co nas dzieli w obrazie dawnej i współczesnej Polski?

Każda pozycja na liście Anny Skowrońskiej opisana jest kilkoma – kilkunastoma zdaniami. Lakonicznie, ale rzeczowo wyjaśnia istotę każdego zjawiska i każdej postaci. A wokół opisu fenomenalne ilustracje Agaty Dudek i Małgorzaty Nowak, oszczędnie rysowane, dowcipne grafiki składające się czasami z kilku zaledwie kresek. Tę książkę ogląda się równie ciekawie, jak czyta.

Autor: Wojciech Musiał

Alfabet polski

Alfabet polski

Autor: Anna Skowrońska

Ilustracje: Agata Dudek

Opracowanie graficzne: Małgorzata Nowak

Wydawnictwo Muchomor, Warszawa 2015

Zdjęcia: Wydawnictwo Muchomor, archiwum autora